Bộ sưu tập
Vọng cách hay còn gọi là cách, cách biển, lá cách ( danh pháp khoa học là Premna serratifolia L. ), là loài cây thường xanh thuộc họ Hoa môi ( Lamiaceae ), được Carl von Linné mô tả khoa học đầu tiên vào năm 1771. Vì dáng cây, đặc biệt là dáng cành của cây vọng cách rất đẹp, dễ tạo dáng uốn lượn ngay từ bé, vả lại lá cây vọng cách hầu như xanh quanh năm, màu sắc và dáng của ngù hoa đã tạo ra một loại cây cảnh sáng giá, được nhiều người ưa chuộng. Nổi bật trong đó nhất chính là cây vọng cách bonsai.
Cây vọng cách là cây gì ?
Cây bụi lớn có thể cao tới 7 mét, phân nhánh nhiều. Cây mọc theo chiều thẳng đứng, hiếm khi là leo, hoặc có thể có gai. Lá đơn nguyên, mọc đối hình chữ thập. Lá cây có hình dạng và màu sắc rất hay thay đổi, hình trái xoan hay trái xoan bầu dục. Gốc lá tròn hay hình tim, hơi bất xứng, chóp tù hay có mũi ngắn. Lá dài tới 16 cm, rộng 12 cm hay hơn. Rìa lá nguyên hoặc hơi có răng cưa ở phần trên, có ít lông ở dưới.
Lá non có màu xanh nhạt, khi già chuyển sang màu xanh đậm. Hoa mọc ở đầu cành, hoa tự ngù, kích thước hoa nhỏ, mang màu trắng xám. Quả hình trứng, khi chín màu đen, rộng cỡ 3 – 4 mm, có 4 ô. Mỗi ô chứa duy nhất một hạt. Mùa hoa quả từ tháng 5 đến tháng 11 hàng năm, cây thụ phấn nhờ côn trùng. Toàn thân cây có mùi thơm dễ chịu, lá cũng có mùi thơm hơi hắc. Riêng rễ có vị hăng đắng, mùi thơm.
>>>>> Tuyệt chiêu chữa ho bằng húng chanh
Sinh thái và phân bố
Cây có biên độ sinh thái rộng, thích nghi được vùng đất thường xuyên ngập nước mặn đến nước lợ và nước ngọt. Xuất hiện từ ven biển, đầm lầy đến ven suối, ven trảng rừng ở cao độ 0 – 300 m, nơi có ánh sáng toàn phần đến bóng râm một phần.
Cây vọng cách mọc hoang phân bổ từ miền Nam Trung Quốc tới Ấn Độ, khắp vùng Đông Nam Á, Úc và các đảo tây Thái Bình Dương.
Cây vọng cách chữa bệnh gì ?
1. Lá cách dùng như một loại rau ăn hằng ngày
– Dùng làm rau sống: Lá cách có mùi thơm hơi hắc đặc trưng, được trộn chung các loại rau sống khác. Lá cách sống thích hợp khi chấm cùng với mắm kho, cuốn với thịt nướng, thịt chiên, cá nướng. Đôi khi dùng làm rau nhúng bữa lẩu.
– Dùng làm rau luộc: Lá vọng cách non dùng luộc chung với các loại rau khác làm tăng thêm mùi thơm.
– Dùng để xào: Lá cách non xắt nhuyễn dùng để xào với thịt trâu, bò, rắn, ếch, nhái, lươn, … có khẩu vị ngon khác lạ.
2. Công dụng chữa bệnh
– Theo kinh nghiệm y học cổ truyền của các nước Đông Nam Á từ lâu đã tận dụng lá cách làm thuốc lợi tiểu, giải độc, trị ho, trợ tiêu hóa, lợi sữa, lợi kinh, trị kiết lỵ và thấp khớp. Với liều dùng: Cành lá khô 20 – 30 gram ( tươi 50 – 100 gram ) sắc uống.
– Cành vọng cách cỡ ngón chân cái, phơi cho héo rồi đun vào bếp than, đầu kia sẽ xì ra bọt nước, được dùng để thoa lên vết chàm, dị ứng, vết lở loét và mụn nhọt cho mau lành.
– Ở Ấn Độ, cây được dùng để trị đau dây thần kinh, rễ dùng để trị di chứng xuất huyết não. Lá được dùng chủ yếu trị cảm lạnh và sốt, trị đầy hơi và dùng dưới dạng soup làm thuốc lợi tiêu hoá, gây trung tiện.
– Ở Indonesia, người ta còn dùng cây để trị bệnh đau gan, đau dạ dày và điều chế thuốc hạ nhiệt.
– Lá cách chứa 2 alkaloid điển hình là Premnin, Granimin có tính cường giao cảm thần kinh, nghĩa là làm co mạch, tăng huyết áp, tiết nước bọt, nở đồng tử, tăng nhu động ruột, nở khí quản, …
– Nước sắc cây cách cũng có tính kháng sinh mạnh áp dụng trong việc chống nhiễm trùng đường ruột, ngộ độc thực phẩm, lỵ trực trùng. Nước sắc đặc bôi mụn, nhọt ngoài da.
– Theo Y học cổ truyền Việt Nam, lá cây vọng cách có vị ngọt, nhấn, tính mát, có tác dụng trợ tỳ can, mát gan, sáng mắt, tiêu độc, lợi tiểu rất tốt. Rễ thông kinh mạch, tán ứ kết tê bại, lợi tiêu hoá.
– Từ năm 2008 các nhà khoa học thuộc Viện dược liệu, Viện khoa học công nghệ đã phối hợp với nhau cùng 2 trường Đại học Y và Dược Hà Nội để tiến hành đề tài “Nghiên cứu tác dụng chống viêm của cao lỏng lá vọng cách trên thực nghiệm”, “Nghiên cứu đặc điểm thực vật, thành phần hóa học và một số tác dụng sinh học của cây vọng cách được thu hái ở Nam Định” ( chính là Luận án tiến sĩ dược học Nguyễn Thị Bích Hằng, năm 2010 ).
Kết quả các nghiên cứu trên cho thấy lá vọng cách có tác dụng bảo vệ gan, chống viêm và giảm đau trên mô hình thực nghiệm với vật thí nghiệm là chuột. Cao lỏng lá vọng cách làm giảm men gan ALT, biểu hiện tổn thương gan giảm. Hài lòng hơn khi kết quả của nghiên cứu này cũng đồng nhất với tác dụng bảo vệ gan. Do vậy cứ nhắc đến vọng cách là người ta nghĩ ngay đến thần dược bảo vệ gan hiệu quả.
Một số bài thuốc từ cây vọng cách:
– Bài thuốc chỉ định và phối hợp: Được dùng trị phù do gan, xơ gan và trị bệnh lỵ. Ngoài ra còn dùng trị thấp khớp và làm thuốc lợi sữa. Ngày dùng 8 – 12 gram lá, đọt cây; rễ dùng với liều ít hơn ( theo Y học cổ truyền Việt Nam ).
– Chữa lỵ: Sử dụng lá cách tươi 30 gram, giã nát, thêm nước sôi để nguội vào khuấy đều, vắt nước, thêm tí đường cho ngọt mà dùng uống. Ngày dùng 30 – 40 ml. Trẻ em dùng nửa liều của người lớn. Cũng có thể dùng lá khô với liều 10 – 15 gram mỗi ngày, sắc uống ( theo Y học cổ truyền Việt Nam ).
– Hậu sản vàng da: Dùng lá cách nhưng phối hợp với thân, lá cây nhân trần và thân, lá cây cối xay, liều lượng bằng nhau 12 gram tất cả đem sắc nước uống ( theo Y học cổ truyền Việt Nam ).
– Chữa phong tê, thấp khớp, lợi sữa cho phụ nữ sinh con: Lá cách được dùng dưới dạng sắc uống. Mỗi ngày có thể dùng 30 – 40 gram lá tươi hoặc 15 – 20 gram lá rễ ( theo Y học cổ truyền Ấn Độ ).
– Giải độc bia, rượu: Ăn nhiều lá cách non hoặc luộc, xào có tác dụng giải độc bia, rượu hữu hiệu ( theo kinh nghiệm dân gian Nam Bộ ).
Cách trồng cây vọng cách
1. Đất trồng
Đất trồng cây vọng cách có thể là đất thịt, đất cát pha tơi xốp. Đất thỏa mãn có độ ẩm mức trung bình và thoát nước tốt. Người trồng cần chuẩn bị trước tiên là vườn ươm, luống ươm có chiều rộng tối thiểu 0,7 m, rộng phủ bì 1 m, dài 6 – 10 m, tạo vòm hình bán nguyệt trên luống cao khoảng 90 cm, phủ nilon hoặc lưới phản quang bên trên. Sau đó, tiến hành cho giá thể ( hỗn hợp 33 % trấu, mùn cưa. 33 % cát khô, 34 % xơ dừa) vào luống ươm. Khi trồng kiểu đại trà, đất phải được cày bừa tơi xốp. Có thể lên luống cao khoảng 20 – 25 cm, rộng 50 cm. Nếu trồng ở vùng đồi, người dân cần phải cuốc hố sâu 20 x 20 cm cho 1 cây.
Trong sản xuất hiện nay có 2 phương pháp nhân giống cây lá cách đó là:
- Nhân giống bằng phương pháp giâm cành
- Nhân giống bằng phương pháp ươm hạt
2. Thời vụ
Cây lá cách có thể trồng quanh năm nhưng thời điểm tốt nhất vẫn là vào vụ xuân và vụ thu. Vào vụ xuân, chọn trồng từ tháng 1 – 4 hàng năm, vụ thu từ tháng 9 – 10 hàng năm. Trồng theo hàng, cây cách cây khoảng độ 1 m, hàng cách hàng 80 cm. Mật độ trồng tối đa được biết là 20.000 – 26.000 cây/ha.
3. Trồng bằng cách giâm cành
Nếu bạn có quen ai đó đang trồng cây vọng cách, thì lễ phép xin họ vài nhánh cây vọng cách bằng cách chặt nhánh cách dài khoảng 3 – 4 tấc. Lưu ý lựa nhánh suôn thẳng, không già quá và cũng không non quá. Và khi chặt tránh quá tay làm dập da cây.
Đặt mỗi nhánh trong chậu đất, lưu ý độ ẩm vừa phải tránh thúi rể. Một vài tuần sẽ thấy những được lá xanh non.
4. Trồng bằng cách gieo hạt
Hột vọng cách có sọ cứng như tiêu, khi gieo cần tiến hành ngâm 1 ngày trong nước. Sau đó vùi 1 phân dưới lớp đất luôn luôn ẩm, trong điều kiện trên 70oF. Còn nếu bạn muốn đốt giai đoạn thì mài thật mỏng 2 đầu hạt. Giống như cách ươm cây sen từ hạt vậy.
5. Chăm sóc định kỳ
Tăng cường tưới nước vào mùa khô, nhất là lúc quả sắp chín. Phủ gốc chè bằng cỏ, rác, cây phân xanh, … để hạn chế cỏ dại mọc. Tiến hành xới phá váng sau mỗi trận mưa to. Một năm nên xới gốc 2 – 3 lần.
Mà nhắc đến vọng cách người ta thường nghĩ ngay tới thú chơi cây cảnh. Vọng cách có sức sống mãnh liệt so với các loài cây hoang dại khác. Chắc vì thế mới có câu “Nhất tường vi nhì vọng cách”. Thiết nghĩ đây cũng là ý nghĩa cây vọng cách trong đời sống luôn bạn đọc ạ.
Mua cây vọng cách ở đâu tại Hà Nội uy tín ?
Bất cứ khi nào các bạn có nhu cầu hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline: 0966.446.329;
Hải Đăng cung cấp sỉ, lẻ cây giống dược liệu, thành phẩm dược liệu tươi khô: Sài đất, cà gai leo, đinh lăng, … Chúng tôi cam kết chất lượng sản phẩm sạch, nguyên chất, không chất bảo quản, không pha trộn.
Cam kết nhận lại hàng nếu:
– Sản phẩm quá hạn.
– Không đúng chất lượng như cam kết.
Tìm kiếm liên quan
- Mua cây vọng cách ở đâu
- Cây vọng cách chữa bệnh gì
- Cây vọng cách làm thạch
- Cây vọng cách bonsai
- Cách trồng cây vọng cách
- Hình ảnh cây vọng cách
- Cây vọng cách mọc ở đầu
- Lá vọng cách ăn gỏi cá
Sản phẩm liên quan: Cây thạch anh