Bộ sưu tập



Sửa chính tả và điều chỉnh lại nội dung: 22/3/2025;
Bọ mắm – Khắc tinh bệnh ho, viêm họng (kể cả lao phổi) đang được quảng cáo rầm rộ trong khoảng thời gian gần đây. Liệu bạn đã biết hết về thảo dược này chưa. Nếu chưa xin mời đọc bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết.
Cây bọ mắm là gì ?
Cây bọ mắm (còn gọi là cây thuốc giòi) có tên khoa học là Pouzolzia zeylanica (L.) Benn., là một loài thực vật có hoa trong họ Tầm ma hay họ Gai Urticaceae, có dạng cây thảo mọc hoang. Loài này được (L.) Benn. & R. Br. mô tả khoa học đầu tiên năm 1838.
Một số tên địa phương khác:
- Bangladesh: Lajon turi.
- Trung Quốc: Wu shui ge.
- Pháp: Pouzolzie de Ceylan.
- Khmer: Toem tanhit jhnien, Kandab chhneang.
- Malayalam: Kallurukki.
- Nga: Pouzolzia tseylonskaya.
- Sundan: Jukut krinching.
- Tiếng Tamil : Kallurki.
Được biết trong ngành ẩm thực Việt Nam, cây bọ mắm được dùng để chống giòi. Cây hái về đem cả cây thái nhỏ sau đó đem đi trộn vào mắm tôm thì mắm không bị giòi bọ. Vì vậy cây mới có tên “bọ mắm” hay “thuốc giòi”.
Về đặc điểm thực vật, bọ mắm là loại cỏ có cành mềm, thân có lông. Lá mọc sole, có khi mọc đối có lá kèm, hình mác, hẹp. Trên gân và hai mặt đều có lông, nhất là ở mặt dưới, lá bọ mắm dài 4 – 9cm, rộng 1,5 – 2,5cm. Có 3 gân xuất phát từ cuống. Cuống dài 5mm có lông trắng. Cụm hoa đơn tính mọc thành xim co, ở kẽ lá có các hoa không cuống. Quả hình trứng nhọn, có bao hoa có lông.
Thảo dược dây thìa canh cho khách bị tiểu đường
Thông tin thêm
1. Cây bọ mắm mọc ở đâu ? Thu hái và chế biến
Cây bọ mắm mọc hoang khắp nơi ở Việt Nam chưa ai trồng. Ở các nước bản địa trải dài dài từ Ấn Độ, bán đảo Đông Dương xuống Malaysia và quần đảo Philippines, cây bọ mắm lại mọc bò lan trên đất ở những cánh đồng ẩm thấp. Người ta hái toàn cây về dùng tươi hay phơi hoặc sấy khô. Mùa hái vào các tháng 4 – 6.
2. Thành phần hóa học
Báo cáo khoa học “Thành phần hóa học và hoạt tính kháng viêm in vitro của loài bọ mắm (Pouzolzia zeylanica) ở Việt Nam” của Nguyễn Anh Hưng cùng cộng sự; TNU Journal of Science and Technology 229(01): 113 – 119:
Từ thân lá cây Bọ mắm (Pouzolzia zeylanica) đã phân lập và xác định cấu trúc hóa học 3 hợp chất: Naringenin C15H12O5, bauerenol C30H50O và vitexin C21H20O10.
3. Tác dụng dược lý
Cũng trong báo cáo trên:
Kết quả thử hoạt tính kháng viêm in vitro của các cặn chiết thu nhận từ các thực vật chi Pouzolzia được đánh giá thông qua sự ức chế sản sinh ra NO kích hoạt bởi LPS trên đại thực bào RAW 264.7. Kết quả cho thấy cặn tổng (PZ) ở nồng độ 100 µg/ml có khả năng ức chế sản sinh NO mạnh và không gây độc cho cho tế bào với IC50 là 15,24 µg/ml. Phân đoạn n-hexan (PZH) biểu hiện hoạt tính kháng viêm tốt với IC50 là 12,08 µg/ml. Hợp chất vitexin có khả năng ức chế sản sinh NO mạnh và không gây độc cho cho tế bào với IC50 là 20,85 µM. Các kết quả trên định hướng cho nghiên cứu sâu hơn về thành phần hóa học và hoạt tính kháng viêm trong tương lai.
Cây bọ mắm có tác dụng gì ?
Theo Đông y, vị thuốc bọ mắm có vị ngọt nhạt (cam đạm), có chút tính lạnh (hàn). Có tác dụng giải độc, tiêu thũng, bài nung (trừ mủ), trừ phong thấp nhiệt. Dùng chữa tốt các chứng viêm nhiễm đường hô hấp, viêm ruột, kiết lỵ. Hơn nữa còn có viêm đường tiết niệu, ung nhọt mưng mủ, đau răng do phong hỏa …
Theo GS Thạc Sĩ Đỗ Tất Lợi, nhân dân ta thường dùng cây bọ mắm sắc hay nấu thành cao chữa bệnh ho lâu năm, ho lao, viêm họng. Có thể dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác đều được. Ngày dùng 10 – 20g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc cao. Có nơi, người ta còn dùng làm thuốc mát để thông tiểu, thông sữa.
Như đã nhắc ở trên, kinh nghiệm dân gian thường dùng cây này để giã cho vào mắm tôm để không có giòi bọ. Có nơi còn dùng lá giã nát nhét vào răng sâu để chữa sâu răng. Riêng về công dụng kháng viêm, trừ đờm mủ của cây bọ mắm, lương y Huyên Thảo có cho rằng bọ mắm là loại thuốc có tính năng bài nung (trừ mủ) rất mạnh và độc nhất vô nhị.
Cách dùng bọ mắm trị ho lao, viêm phổi
Cách sử dụng cây bọ mắm trị ho khan không phức tạp. Việc bạn chỉ cần làm là cho 10 – 20 gram cây bò mắm đã phơi khô sắc lấy nước uống hàng ngày. Hoặc bạn có thể lấy lá hoặc hoa của bọ mắm với lượng chừng 20 – 30 gram, giã nát cùng vài hạt muối trắng. Sau đó gạn lấy nước rồi chia ra ngậm nuốt dần. Sử dụng liên tục trong 7 ngày sẽ giúp chữa ho do viêm phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, lao phổi, viêm phế quản mãn tính hoặc viêm họng, … hiệu nghiệm, an toàn, nhanh khỏi.
Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây bọ mắm
– Chữa đinh nhọt, viêm sưng vú, vết bầm tụ máu: Lấy một nắm cây thuốc dòi đem đi giã nát rồi đắp lên nơi bị sưng đau.
– Chữa viêm mũi sưng đau: Lấy lá hay hoa cây thuốc dòi chừng 15 – 20 g, giã nát cùng vài hạt muối, gạn lấy nước. Tiếp tục dùng bông y tế thấm bôi vào mũi nơi bị viêm, ngày nên 3 – 4 lần.
– Chữa ho, viêm đau họng: thảo dược bọ mắm khô 10 – 20 g, sắc lấy nước uống hoặc lấy lá hay hoa cây thuốc dòi chừng 20 – 30 g, giã nát cùng vài hạt muối, gạn lấy nước chia ra ngậm nuốt dần. Sử dụng liên tục trong 7 ngày là thấy đỡ.
Sản phẩm mới cây vọng cách
Vậy mua cây chè vằng ở đâu uy tín ?
Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên. Đối diện với Tổng công ty may 10, Hà Nội.
- Quý khách xin vui lòng liên hệ với Cây cảnh Hải Đăng để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn lựa chọn sản phẩm cây chè vằng phù hợp.
- Chúng tôi sẽ chụp ảnh sản phẩm cho quý khách nếu có yêu cầu.
- Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ hàng hóa đảm bảo chất lượng và đúng quy cách trước khi giao.
- Quý khách ở xa vui lòng tiến hành chuyển khoản trước. Nếu quý khách ở nội thành có thể áp dụng ship nhanh với chi phí 30k một lần ship.
Video về cây thuốc dòi
Rất vui được phục vụ quý khách !
Tài liệu tham khảo
+ Bọ mắm – Wikipedia Tiếng Việt.
+ Cây bọ mắm – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của GS.TS Đỗ Tất Lợi
+ Pouzolzia zeylanica (L.) Benn. – tracuuduoclieu.vn
+ Pouzolzia zeylanica (L.) Benn. – stuartxchange.org/Tuia.html
+ Effect of FPZ, a total flavonoids ointment topical application from Pouzolzia zeylanica var. microphylla, on mice skin infections – scielo.br