Giảo cổ lam 5 lá (thư tràng 5 lá) – vị thuốc trời cho

Sửa chính tả và điều chỉnh lại nội dung: 21/3/2025;

Giảo cổ lam, jiaogulan (绞股蓝) hay cổ yếm, thư tràng năm lá, dây lõa hùng, trường sinh thảo, thất diệp đảm (七葉膽), ngũ diệp sâm (五葉蔘), thất diệp sâm (七葉蔘), tên tiếng Anh là five-leaf ginseng, poor man’s ginseng, miracle grass, fairy herb, sweet tea vine, gospel herb, southern ginseng (danh pháp khoa học là Gynostemma pentaphyllum (Thunb.) Makino; đồng nghĩa: Gynostemma laxum Cogn.) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Bầu bí Cucurbitaceae.

Mô tả cây giảo cổ lam

Nhận biết đơn thuần thì đây là một loài cây thảo có thân khá mảnh. Thuộc dạng leo nhờ tua cuốn đơn ở các nách lá. Hoa đơn tính khác gốc (cây đực và cây cái nằm riêng biệt). Lá đơn tuy nhiên lại xẻ chân vịt rất sâu nên trông như lá kép chân vịt. Cụm hoa mọc thành hình chuỳ mang nhiều hoa nhỏ màu trắng. Các cánh hoa rời nhau xoè ra hình sao, bao phấn bị dính thành đĩa, bầu có 3 vòi nhuỵ. Quả khô hình cầu, đường kính khoảng 5 – 9 mm, khi chín có màu đen.

Rau sâm đất – khi thuốc quý làm rau ăn – click tìm hiểu

Thông tin thêm

1. Phân bố

Giảo cổ lam G. pentaphyllum là một trong khoảng 17 loài thuộc chi Gynostemma, trong đó có chín loài đặc hữu của Trung Quốc. Cây có phạm vi phân bố rộng bên ngoài Trung Quốc, trải dài từ Ấn Độ và Bangladesh đến Đông Nam Á, Nhật Bản, Hàn Quốc và New Guinea. Tại Trung Quốc, cây mọc thành bụi nhỏ trong rừng rậm hoặc ven đường trên sườn núi ở độ cao 300 – 3.200 mét so với mực nước biển.

2. Thành phần hóa học (sưu tầm)

Phạm Thanh Kỳ cùng cộng sự (2010) đã phân lập được các saponin có khung dammarane là gypenoside VN1 – VN7 (1 – 7) từ các bộ phận trên mặt đất của Gynostemma pentaphyllum. Các hợp chất này biểu hiện hoạt tính gây độc tế bào vừa phải đối với bốn dòng tế bào ung thư ở người, A549 (phổi), HT-29 (đại tràng), MCF-7 (vú) và SK-OV-3 (buồng trứng), với giá trị IC₅₀ dao động từ 19,6 ± 1,1 đến 43,1 ± 1,0 µm. Đối với dòng tế bào HL-60 (bệnh bạch cầu cấp dòng tiền tủy bào – acute promyelocytic leukemia), hợp chất 1, 5 và 6 cho thấy độc tính yếu với giá trị IC₅₀ lần lượt là 62,8 ± 1,9, 72,6 ± 3,6 và 82,4 ± 3,2 nm, trong khi 2, 3, 4 và 7 hoạt động kém hơn với giá trị IC₅₀ > 100 µm (Pham Thanh Ky et al.; Phytochemistry. 2010; 71(8-9):994-1001).

Từ G. pentaphyllum, Nguyễn Phi Hùng cùng cộng sự (2011) đã phân lập được hai saponin khung dammarane mới được chỉ định damulin A (1), 2α,3β,12β-trihydroxydammar-20(22)-E,24-diene-3-O-[β-D-glucopyranosyl-(1→2)-β-D-glucopyranoside], và damulin B (2), 2α,3β,12β-trihydroxydammar-20,24-diene-3-O-[β-D-glucopyranosyl-(1→2)-β-D-glucopyranoside] có tác dụng kích thích mạnh enzyme AMPK (AMP-activated protein kinase) trong các tế bào ống cơ L6 được nuôi cấy (Phi Hung Nguyen et al.; Bioorganic & Medicinal Chemistry; 2011; 19(21):6254-60).

Cây thuốc quý giảo cổ lam có tác dụng gì ?

Đề tài cấp Nhà nước mang mã số: KC.10.07.03.03 nghiên cứu thực hiện từ năm 1997 do giáo sư Phạm Thanh Kỳ chủ trì cùng các cộng sự đã đi đến kết luận:

Trong thử nghiệm trên chuột nhắt trắng gây tăng cholesterol máu theo cơ chế ngoại sinh, cao chiết phần trên mặt đất cây Giảo cổ lam với liều lượng tương đương 10g dược liệu/kg cho chuột uống hàng ngày trong 30 ngày đã có tác dụng ức chế sự tăng cholesterol máu với tỷ lệ 71% so với lô chuột đối chứng gây tăng cholesterol máu không uống thuốc.

Trong thử nghiệm trên thỏ gây tăng cholesterol máu theo cơ chế nội sinh, cao chiết phần trên mặt đất cây Giảo cổ lam cho thỏ uống hàng ngày với liều lượng tương đương 5g dược liệu/kg/ngày trong 4 ngày liền đã có tác dụng ức chế sự tăng cholesterol máu với tỷ lệ 43% so với lô thỏ đối chứng gây tăng cholesterol máu không uống thuốc.

Kết quả đã được đăng tải trên Tạp Chí Dược Liệu năm 1999 cho Viện dược liệu quản lý.

Một nghiên cứu khác của tác giả Samer Megalli ở Đại học Sydney (2005) cũng đã kiểm tra tác động của gypenoside phân lập từ G. pentaphyllum trong tình trạng tăng lipid máu do poloxamer 407 (P407) gây ra trên chuột thí nghiệm. Kết quả cho thấy 1 g/kg P407 tăng lượng triglyceride trong huyết tương (gấp 25 lần), cholesterol tổng số (gấp 6 lần), cholesterol LDL (gấp 7 lần), cholesterol HDL (gấp 1,6 lần) và nitrit (gấp 8 lần). Sau khi cho uống liều cấp tính (4 ngày) và mãn tính (12 ngày) thì thấy liều gypenoside (250 mg/kg) làm giảm lượng triglyceride (lần lượt là 53% và 85%) và mức cholesterol toàn phần (lần lượt là 10% và 44%). Không thấy tác dụng đáng kể nào đối với cholesterol LDL hoặc HDL. Các gypenoside làm giảm nitrit khoảng 80%. Kết quả tương tự cũng thu được với atorvastatin (75 mg/kg trong 4 ngày); ngoại trừ việc cholesterol LDL giảm (17%) và cholesterol HDL tăng (Samer Megalli et al.; Journal of Pharmaceutical Sciences; 2005; 8(3):507-15).

2. Ổn định đường huyết

Năm 2004, Viện Dược liệu Trung ương kết hợp với Viện Karolinska Thụy Điển đã tìm ra hoạt chất mới từ cây giảo cổ lam đặt tên là Phanosid (lấy tên theo nhà khoa học Đào Văn Phan, trưởng nhóm nghiên cứu). Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, phanosid đáp ứng với từng nồng độ glucose khác nhau. Điều thú vị là khi nồng độ glucose cao, độ nhạy cảm của tế bào đảo tụy với phanosid tốt hơn so với nồng độ glucose thấp. Điều này có nghĩa là giảo cổ lam hầu như không làm hạ đường huyết khi nồng đường trong máu ở giới hạn bình thường mà chỉ làm giảm đường huyết ở những người có nồng độ đường huyết cao (??).

Năm 2011, TS. Vũ Thị Thanh Huyền (Bộ môn Dược lý, trường Đại học Y Hà Nội) phối hợp với Hội Đái tháo đường Thụy Điển thực hiện thử nghiệm lâm sàng, mục đích của nghiên cứu là điều tra tác dụng chống đái tháo đường của loài thảo dược Việt Nam Gynostemma pentaphyllum trên 24 bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 chưa dùng thuốc. Tất cả các bệnh nhân đều được phân ngẫu nhiên vào nhóm sử dụng trà được làm từ G. pentaphyllum hoặc nhóm trà giả dược (đối chứng) với liều 6g mỗi ngày, thực hiện trong mười hai tuần và được cung cấp thông tin chi tiết về chế độ ăn uống và luyện tập. Nồng độ glucose huyết tương lúc đói, insulin và hemoglobin glycosyl hóa (HbA1c) được đo trước, trong và sau khi điều trị. Xét nghiệm dung nạp glucose đường uống được thực hiện bốn tuần một lần. Sau 12 tuần điều trị, nồng độ glucose huyết tương lúc đói giảm hoàn toàn xuống mức 3,0 ± 1,8 mmol/l ở nhóm sử dụng trà từ G. pentaphyllum so với mức giảm 0,6 ± 2,2 mmol/l ở nhóm đối chứng (p < 0,01). Nồng độ HbA1c sau 12 tuần giảm khoảng 2% đơn vị ở nhóm sử dụng trà từ G. pentaphyllum so với 0,2% đơn vị ở nhóm đối chứng (p < 0,001). Đánh giá mô hình thay đổi cân bằng nội môi về đề kháng insulin giữa thời điểm ban đầu và tuần thứ mười hai cho thấy tình trạng kháng insulin giảm đáng kể ở nhóm sử dụng trà từ G. pentaphyllum (-2,1 ± 3,0) so với (+1,1 ± 3,3) ở nhóm đối chứng (p < 0,05). Không xuất hiện hiện tượng hạ đường huyết hoặc tác dụng phụ liên quan đến các thông số về thận và gan hoặc chức năng tiêu hóa (V T T Huyen et al.; Hormone and Metabolic Research. 2010; 42(5):353-7).

Đánh bật chứng đau răng bằng rượu hạt cau – mua ngay kẻo hết

Địa chỉ bán giảo cổ lam 5 lá tại Hà Nội uy tín ?

Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, phường Long Biên, thành phố Hà Nội.