Na rừng hay nắm cơm, na dây, xưn xe, ngũ vị tử nam (danh pháp khoa học là Kadsura coccinea (Lem.) A.C.Sm.) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Ngũ vị tử Schisandraceae.
Mô tả cây na rừng
Cây na rừng – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sủa chính tả):
Dây leo thân cứng, hóa gỗ, màu nâu đen, cành nhẫn. Lá mọc so le, phiến dày, hình bầu dục hoặc hình trứng, dài 10 – 12cm, rộng 4 – 5cm, gốc tròn, đầu nhọn, mặt trên màu lục sẫm bóng, mặt dưới nhạt, có nhiều chấm trắng nhỏ.
Hoa khác gốc, mọc đơn độc ở kẽ lá; lá bắc dễ rụng; bao boa gồm những phiến mập hình trứng, xếp thành 2 – 3 vòng; càng vào trong, phiến càng lớn hơn, màu trắng thơm, điểm vàng nâu ở đầu phiến; hoa đực có nhiều nhị mọc trên một cán ngắn; hoa cái có các lá noãn xếp rất sít nhau. Quả to, hình cầu, rất giống quả na, nhiều múi, khi chín màu vàng, ăn được. Mùa hoa: tháng 5 – 6; mùa quả: tháng 8 – 9.








Phân bố và sinh thái của na rừng
Cây na rừng – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sủa chính tả):
Chi Kadsura Juss. gồm các loài là dây leo quấn hay dạng bụi trườn, phân bố ở vùng nhiệt đới hay á nhiệt đới Nam Á và Đông Nam Á. Ở Việt Nam, có 4 loài. Loài na rừng phân bố rải rác ở vùng núi từ 600m đến 1500m, ở các tỉnh Lào Cai ( Sapa), Hà Tây (núi Ba Vì), Cao Bằng, Lạng Sơn … Ở phía nam mới thấy ở Lâm Đông (Bảo Lộc). Trên thế giới, cây phân bố ở một số khu vực núi cao trong vùng có khí hậu nhiệt đới hay á nhiệt đới của Ấn Độ (cận Himalaya, Assam, Tây Malala), Lào và Nam Trung Quốc.
Na rừng thuộc loài cây leo quấn, thường xanh, ưa khí hậu ẩm mát đặc biệt ở vùng nhiệt đới núi cao, nhiệt độ không khí trung bình từ 18 – 22oC. Cây ưa sáng hơi chịu bóng, thường mọc ở ven rừng hay rừng núi đá vôi. Cây ra hoa quả hàng năm nhưng số lượng quả trên cây không nhiều. Quả chín thường bị chim, sóc ăn rồi theo phân của chúng hạt phân tán khắp nơi.
Sau khi cây bị chặt, phần còn lại tái sinh khỏe. Ở vùng rừng Vườn quốc gia Tam Đảo có một khóm na rừng, mọc gần đường đi nên hay bị chặt phá, số cành non nhiều (ước tính dưới 1 năm tuổi) nên không thấy có hoa quả.
Na rừng có thể xếp vào nhóm những cây thuốc tương đối hiếm gặp ở Việt Nam, cần chú ý bảo vệ.
Công dụng của na rừng
Thân dây na rừng có vị đắng, cay, tính ôn, có tác dụng khư phong, trừ thấp, hành khí, hoạt huyết. Quả na rừng có vị cay, tính hơi ôn, có tác dụng ninh tâm, bổ thận, chỉ khái, khư đàm.
Theo kinh nghiêm dân gian, na rừng được dùng làm thuốc bổ, hoạt huyết, giảm đau, kích thích tiêu hóa. Ngày dùng 8 – 16g vỏ rễ hay vỏ thân tán nhỏ, ngâm rượu uống, chia làm 2 lần trong ngày. Quả khi chín ăn được. Hạt na rừng đôi khi được dùng thay thế ngũ vị tử bắc.
Ở Trung Quốc, thân và rễ cây na rừng được dùng chữa phong thấp tê đau, viêm loét dạ dày – tá tràng, đau bụng kinh, đau bụng sau khi đẻ. Quả na rừng chữa thận hư đau lưng, ho, viêm họng viêm phế quản, thần kinh suy nhược. Dùng hàng ngày 6 – 9g sắc nước uống. Rễ na rừng, oai diệp tử lan, hồ tiêu, các vị lượng vừa đủ, ngâm rượu uống chữa đau bụng kinh.
Ngoài ra, quả na rừng đem ngâm rượu có thể trở thành bài thuốc bổ dương rất hiệu quả, mà người Mông hay gọi là rượu tứn khửn – “thần dược phòng the”.
Kỹ thuật trồng giống cây na rừng
1. Giống na rừng
Nhân giống bằng hạt hoặc bằng cành giâm. Làm giống bằng gieo hạt hoặc giâm cành vào tháng 9 – 10, trồng vào mùa xuân tháng 2 – 3.
2. Đất trồng
Trộn đất tơi xốp nhiều mùn, giữ ẩm tốt và thoát nước tốt.
Có thể trồng thẳng hoặc lên luống cao 20 – 25cm, rộng 60 – 70cm. Bón lót bằng phân chuồng hoai mục với lượng 10 – 15 tấn/ha.
3. Cách trồng, chăm sóc
Trồng cây con với khoảng cách 1 x 1m một cây.
Khi cây con mọc mầm dài tầm 25 – 30 cm, cần cắm cọc hoặc làm giàn cho dây leo.
Trong thời kỳ cây phát triển mạnh, cần bón thúc cho cây bằng phân chuồng, nước giải, đạm pha loãng vào gốc cây.
Trước mùa hoa (tháng 5 – 6) cần bón bổ sung phân kali, để cây ra hoa đậu quả được nhiều.
4. Thu hoạch
Thu quả vào tháng 8 – 9. Thân rễ, vỏ có thể thu hái quanh năm.
Cây na rừng mua ở đâu uy tín, chất lượng ?
Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, phường Long Biên, thành phố Hà Nội.
- Quý khách xin vui lòng liên hệ với Cây cảnh Hải Đăng để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn lựa chọn sản phẩm cây na rừng phù hợp.
- Chúng tôi sẽ chụp ảnh sản phẩm cho quý khách nếu có yêu cầu.
- Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ hàng hóa đảm bảo chất lượng và đúng quy cách trước khi giao.
- Quý khách ở xa vui lòng tiến hành chuyển khoản trước hoặc đặt cọc trước. Nếu quý khách ở nội thành có thể áp dụng ship nhanh với chi phí 50k một lần ship.