Cây giống đủng đỉnh (móc)

Độ hoàn thiện nội dung: 70%.

Đủng đỉnh hay đùng đình, móc, tên tiếng Anh là clustering fishtail palm, fishtail palm (danh pháp khoa học là Caryota mitis Lour.), là một loài thực vật có hoa thuộc họ Cau Arecaceae.

Mô tả cây đủng đỉnh

Cây móc – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Cây bụi nhỏ, cao 2 – 8m. Thân do nhiều bẹ lá tạo thành. Lá kép lông chim hai lần, dài 1 – 2m hoặc hơn, gồm nhiều lá chét mọc so le, hình tam giác lệch, gốc nhọn, đầu bằng rộng, mép có răng cưa rất nhỏ, không đều, dài 15 – 20cm, gân lá xếp như nan quạt.

Cụm hoa gồm 4 – 6 bóng mo, mỗi bông mo dài 30 – 40cm, phân nhánh, mang hoa dày đặc; hoa đơn tính cùng gốc; mỗi hoa cái kèm theo hai hoa đực trên mỗi đốt; hoa đực có lá đài dày, hình bầu dục rộng, cánh hoa thuôn, tù và dai, nhị 17 – 22, hình dải, trung đới màu nâu; hoa cái gần hình cầu, có hai lá bắc ở gốc giống như các lá đài, tràng 3, bầu hình bầu dục ngược, có 3 cạnh. Quả hình cầu, đường kính 1,4 – 1,5cm, nhẵn, màu đen, có lá đài tồn tại; hạt 1, hình bầu dục. Mùa hoa: Tháng 3 – 4; mùa quả: tháng 10 – 11.

Thông tin thêm

1. Phân bố, thu hái và chế biến

Cây móc – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Caryota L. là một chi lớn gồm các loài phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới Nam Á và Đông – Nam Á. Ở Việt Nam có 6 loài, đều là cây mọc tự nhiên.

Móc là loài cây nhiệt đới tương đối điển hình. Cây phân bố rải rác khắp các nước từ Ấn Độ, Sri Lanka đến Malaysia, Thái Lan, Lào, Campuchia, Indonesia và Việt Nam. Ở Việt Nam, cây cũng phân bố rải rác ở các tỉnh từ vùng núi thấp (dưới 1000m) đến vùng trung du và đồng bằng, tập trung nhiều nhất ở Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Tây, Bắc Giang, Tuyên Quang và các tỉnh Khu 4 cũ. Cây thường mọc rải rác ở ven rừng thứ sinh, trong các lùm bụi gần khu dân cư. Còn được trồng ở nhiều nơi để làm cảnh.

Móc ra hoa quả nhiều hàng năm hoặc cách năm. Tuy nhiên, lượng cây con mọc từ hạt thấy ít. Cây có khả năng sinh chồi khỏe từ gốc. Một năm cây mẹ có thể tạo thêm 3 – 5 cây con, sau 10 năm trồng đã thành bụi lớn.

2. Thành phần hoá học

Cây móc – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Dịch của bông mo thu hái vào lúc còn non, chứa sucrose 13,6%l vết của đường khử. Dịch đã lên men chứa đường khử 1%; alcol 3 – 4,5%, acid acetic 0,3%.

Công dụng và liều dùng đủng đỉnh

Bẹ móc có vị đắng, sít, tính bình, có tác dụng thu liễm, cầm máu, làm sít ruột, tan hòn cục.

Quà móc vị cay, tính mát, có tác dụng giải khát, chống mệt mỏi.

Nhân dân trồng móc để lấy lá lợp nhà, chằm áo tơi, làm cổng chào, vòng hoa đám tang. Sợi móc rất dai để khâu nón, mũ lá, áo tơi, làm bàn chải và chổi. Thân cây cắt ngang cho một lượng lớn dịch ngọt dễ bốc hơi thành đường rồi cho lên men sẽ được rượu.

Quả móc không bóc vỏ nấu ăn sẽ gây cảm giác ngứa rát ở cổ, môi và lưỡi do có nhiều tinh thể hình kim trong vỏ quả giữa. Nhưng nếu tách phần vỏ quả giữa ra thì quả có vị ngọt, dễ chịu, thường tẩm giấm và ngâm với mật để ăn.

Về mặt y học, bẹ móc được dùng làm thuốc chữa đái ra máu, đái rắt, tiểu tiện không thông, lỵ ra máu, bạch đới, rong kinh, rong huyết, ho ra máu. Ngày 20g đốt tồn tính tán bột uống hoặc sắc uống. Nhân quả giã nát, đắp chữa đau nửa đầu. Nõn thân 20 – 30g sắc với 400ml nước, còn 100ml uống có tác dụng nhuận tràng.

Bài thuốc có móc

Chữa băng huyết: Bẹ móc phơi khô, phối hợp với xơ mướp lượng bằng nhau, đốt thành tro. Mỗi lần uống 6g với ít rượu hoặc nước muối vào lúc đói (Nam dược thần hiệu).

Chữa rong huyết có đau bụng: Bẹ móc 80g, kinh giới 80g, hương phụ 40g. Bẹ móc đốt tồn tính, kinh giới sao đen, hương phụ tứ chế (chế với giấm, nước muối, nước tiểu trẻ em và rượu phơi khô). Tất cả tán nhỏ, ray lấy bột mịn. Mỗi lần uống 8 – 16g, ngày 2 – 3 lần.

Chữa khí hư: Rễ móc, rễ cau, rễ tre, rễ cọ, mỗi thứ 12g. Thái nhỏ, sắc đặc, còn 1 bát, chia 2 lần uống trong ngày dùng 4 – 5 ngày.

Chữa động thai: Rễ móc, rễ chuối rừng, rễ chuối hột, lượng bằng nhau, sao vàng, sắc uống.

Chữa ho ra máu: Bẹ móc đốt tồn tính 10g, qua lâu nhân 12g, sắc uống trong ngày.

Địa chỉ bán cây giống đủng đỉnh uy tín chất lượng ?

Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, phường Long Biên, thành phố Hà Nội.