🍂Bầu giống kim ngân hoa

Japanese honeysuckle. Tác giả: William Rafti of the William Rafti Institute. Ngày tạo: Ngày 14, tháng 2, năm 2005. Nguồn: Wikipedia Common.

Ảnh chụp lá cây Lonicera japonica tại Aizu, Fukushima, Nhật Bản. Tác giả: Qwert1234. Ngày tạo: Ngày 2, tháng 11, năm 2009. Nguồn: Wikipedia Common.

Kim ngân, chụp tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. Tác giả: Hungda. Ngày tạo: Ngày 16, tháng 2, năm 2013. Nguồn: Wikipedia Common.

Kim ngân hoa là một loại dây leo, thân có thể vươn dài tới 10m hay hơn. Cành khi còn non màu lục nhạt, có phủ lông mịn, khi cành già chuyển màu nâu đỏ nhạt, nhẵn. Lá cây kim ngân hoa mọc đối, đôi khi mọc vòng 3 lá một, hình trứng dài, đầu hơi tù, phía cuống tròn, cuống ngắn 2 – 3mm, cả hai mặt đều phủ lông mịn. Vào các tháng 5 – 8, hoa mọc từng đôi ở kẽ lá, mỗi kẽ lá có một cuống mang hai hoa, hai bên lá mọc đối mang 4 hoa, lá bắc giống lá nhưng nhỏ hơn.

Đặc điểm cây hoa kim ngân

1. Kim ngân hoa mọc ở đâu ? Thu hái và chế biến

Kim ngân là một cây loại mọc hoang tại nhiều tỉnh vùng núi ở nước ta, nhiếu nhất là ở Cao Bằng, Lạng sơn, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Phú Thọ. Mội số nơi người ta đã bắt đầu trồng lấy hoa và cành lá làm thuốc.

Kim ngân có thể trồng ở miền núi cũng như ở vùng đồng bằng. Đất đai và khí hậu Hà Nộì cũng rất thích hợp. Trồng và nhân giống chủ yếu bằng dâm cành: cắt những cành bánh tẻ dài chừng 20 – 60cm. khoanh thành khoanh, chôn trực tiếp xuống dưới đất, để chừa đoạn sau cùng; vào thời kỳ đầu cần tưới đều. Cây có thể trổng quanh năm nhưng tốt nhất vào tháng 9 – 10 hoặc tháng 2 – 3.

Sau một năm có thể bắt đầu thu hoạch; thu hoạch lâu năm, càng về những năm sau thì cây ra càng nhiều hoa.

Nếu hái hoa cần hái vào lúc hoa sắp nở hay khi hoa mới nở, màu còn trắng và chưa chuyển vàng. Có thể hái hoa riêng, cành lá riêng nhưng có thể hái hoa kèm theo một ít cành lá. Khi về đến nhà mới phân, chia cành lá riêng, hoa riêng.

Hoa hay cành lá hái về phơi hay sấy khô là dùng được. Không cần phải chế biến gì khác. Việc bảo quản hoa và cành lá kim ngân tương đối dễ vì ít khi bị mốc mọt.

2. Thành phần hóa học

Hiện nay hoạt chất của kim ngân chưa được xác định chính xác.

Theo Tăng Quảng Phương, trong hoa kim ngân có inozit ( hay inozitol ) chừng 1%

Theo Thang Đằng Hán, hoạt chất của kim ngân là một chất có trạng thái dầu, không bay hơi và có thể tan trong nước và trong các dung môi hữu cơ. Tuy nhiên cần chú ý là trong nhân dân Trung Quốc dùng kim ngân dưới dạng nước cất hoa kim ngân và vẫn thấy tác dụng, chứng tỏ phải cất theo hơi nước, cũng có tác dụng.

Năm 1961, một số nhà nghiên cứu Nhật Bán cho biết trong kim ngân có một glucozit gọi là lonixerin có cấu tạo luteolin – 7 – rhamnoza. Qua thực nghiệm chúng tôi thấy trong kim ngân có nhiều saponozit (Đỗ Tất Lợi).

3. Tác dụng dược lý

Theo GS.TS Đỗ Tất Lợi trong sách “NHỮNG CÂY THUỐC VÀ VỊ THUỐC VIỆT NAM”:

Tác dụng kháng sinh – Tác dụng kháng sinh được nhiều nhà nghiên cứu chú ý và chứng minh trong thực nghiệm.

Người ta thấy nước hoa kim ngân có tác dụng ức chế rất mạnh đối với tụ cầu khuẩn vi khuần thương hàn, trùng lỵ Shiga. Nước sắc có tác dụng mạnh hơn các dạng bào chế khác.

Năm 1950, Lưu Quốc Thanh (Trung hoa tân y học báo) đã báo cáo dùng nước sắc cô đặc100% của hoa kim ngân thấy có tác dụng kháng sinh rất mạnh đối với vi trùng thương hàn, tả, liên cầu khuẩn tiêu máu (vòng vô khuẩn tới 11-20mm), vi trùng lỵ, trực khuẩn coli, tụ cầu khuẩn, phế cẩu khuẩn, đối với bạch hầu cũng có tác đụng nhưng kém hơn (2-10mm).

Bảng sau đây cho biết nồng độ loãng nhất có tác dụng ức chế đối với sự phát triển của vi trùng:

Vi trùng lỵ Shiga………………………………………………………………………………………..1/640

Schmith……………………………………………………………………………………………………1/2560

Vi trùng lỵ Fnexner…………………………………………………………………………………….1/1280

             – Sonnei……………………………………………………………………………..1/320

             – Thương hàn………………………………………………………………………1/300

Vi trùng phó thương hàn A………………………………………………………………………….1/300

             – Phó thương hàn B……………………………………………………………..1/300

             – Tả…………………………………………………………………………………….1/160

             – Trực khuẩn Coli………………………………………………………………….1/160

             – Dịch hạch…………………………………………………………………………..1/1280

Tụ cầu khuẩn vàng ( aureus )……………………………………………………………………….1/40

Liên cầu khuẩn tiêu máu A……………………………………………………………………………1/320

Liên cầu khuẩn tiêu máu B……………………………………………………………………………1/160

Bạch hầu…………………………………………………………………………………………………….1/80

Phế cầu khuẩn…………………………………………………………………………………………….1/80

Năm 1960, Sở nghiên cứu Trung y dược tỉnh Giang Tây Trung Quốc có nghiên cứu so sánh tác dụng kháng sinh của nước sắc hoa kim ngân và nước sắc lá kim ngân thì đã đi tới kết luận là nước sắc lá kim ngân với nồng độ 20 – 1,2% có lác dụng ức chế vi trùng lỵ Shiga, nước sắc lá kim ngân với nồng độ 20 – 5% có tác dụng ức chế với vi trùng phó thương hàn A, nồng độ 100% có tác dụng đối với tụ cầu khuẩn, nhưng đặc biệt các tác giả nhận thấy nước sắc hoa kim ngân lại hoàn toàn không có các dụng kháng sinh. Các tác giả cho rằng tác dụng kháng sinh còn lệ thuộc vào thời kỳ thu hái hoa, và còn tiếp tục nghiên cứu.

Tác dụng trên đường huyết Năm 1930, Mẫn Bính Kỳ (Dược lý đích sinh dược học, 1933) đã thông báo sau khi cho thỏ nống nước sắc hoa kim ngân thì lượng huyết đường tăng; hiện tượng này kéo dài 5 – 6 giờ mói trò lại bình thường.

Tác dụng ngăn chận choảng phản vệ Năm 1966, Đỗ Tất Lợi, Nguyễn Năng An và Bùi Chí Hiếu (Hội nghị thuốc nam lần thứ 4, Hà Nội) đã báo cáo nước sắc kim ngân có khả năng ngăn chặn choáng phản vệ trên chuột lang: Trên chuột lang được uống kim ngân, số lượng và chất lượng tê bào hạt (masiocytes) ở mạng treo ruột ít thay đổi, lượng hisiamin ở phổi chuột lang bị choáng phản vệ cao gấp rưỡi so với chuột lang bình thường hay đã được uống kim ngân trứớc khi gây choáng phản vệ.

Độ độc – Các tác giả trên ( Đỗ Tất Lợi. Nguyễn Năng An và Bùi Chí Hiếu ) còn cho biết chuột nhắt trắng uống liên tục 7 ngày với liều gấp 150 lần điều trị cho người, chuột vẫn sống bình thường, giải phẫu các bộ phân không thay đổi gì đặc biệt.

Đừng bỏ lỡ: Thần dược bổ như sâm mà giá cực bình dân

Kim ngân hoa có tác dụng gì ?

Kim ngân là một vị thuốc kinh nghiệm trong nhân dân, dùng chữa mụn nhọt, rôm sẩy, lên đậu, lên sởi, tả lỵ, giang mai. Một số nơi nhân dân dùng pha nước uống thay nước chè.

Theo các tài liệu cổ: Kim ngân có vị ngọt, tính hàn (lành), không độc, vào 4 kinh phế, vị, tâm và tỳ. Có năng lực thanh nhiệt giải độc, dùng chữa sốt. mụn nhọt, tả lỵ, giang mai. Uống lâu nhẹ người, tăng tuổi thọ. Nhưng những người tỳ vị hư hàn không có nhiệt dộc không nên dùng.

Trên thực tế lâm sàng, kim ngân thường được dùng riêng hay phối hợp với nhiều vị thuốc khác chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, sốt nóng, sốt rét, tả lỵ. Gần đây trên cơ sở thực nghiệm, kim ngân được mở rộng chữa có kết qủa một số trường hợp viêm mũi dị ứng, thấp khớp và một số trường hợp dị ứng khác (Đỗ Tất Lợi 1966).

Ngày dùng 4 đến 6g hoa hay 10 đến 12g cành lá dưới dạng thuốc sắc, hay thuốc cao hoặc rượu thuốc. Có thể dùng riêng vị kim ngân hay phối hợp với nhiều vị thuốc khác. Một số người uống Kim ngân đi ỉa lỏng, chỉ cần giảm liều xuống hoặc ngừng uống là hết.

Đơn thuốc có kim ngân

– Thuốc K1 ( Đỗ Tất Lợi, 1960 ) chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, một số trường hợp dị ứng: Kim ngân 6g (nếu là hoa) hoặc 12g (nếu là cành và lá, nước 100ml. Sắc còn 10ml, thêm đường vào cho đủ ngọt (chừng 4g). Đóng vào ống hàn kín, hấp tiệt trùng để bảo quản. Nếu dùng ngay thì không cần đóng ống và chỉ cần đun Sôi rồi giữ sôi trong 15 phúi đến nửa giờ là uống được. Người lớn: ngày uống 2 đến 4 liều trên (2 đến 4; trẻ em từ 1 đến 2 liều.

– Thuốc K2 ( Đỗ Tất Lợi 1960 ) là đơn thuốc trên thêm 3g ké đầu ngựa vào. Cùng một công dụng và liều dùng.

– Thuốc chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, thông tiểu: Hoa kim ngân 6g, cam thảo 3g, nước 200ml, sắc còn 100ml, chia 2 hay 3 lần uống trong ngày.

– Ngân kiều tán ( bàì thuốc kinh nghiệm từ cổ ) thường dùng chữa mụn nhọt, sốt, cảm: Hoa kim ngân 40g, liên kiều 40g. kinh giới tuệ 16g, cát cánh 24g, đạm đậu si 20g, bạc hà 24g, ngưu bàng tử 24g, đạm trúc diệp 16g. Tất cả sấy khô tán bột. Có thể làm thành viên. Ngày uống 1 – 2 lần, mỗi lần uống 12g bột.

Cách trồng kim ngân hoa

1. Chuẩn bị ươm trồng

Chuẩn bị các túi ni lông với đường kính 30 cm, cao 30 cm, đổ đầy đất đã trộn sẵn phân chuồng và đã được ủ hoại mục. Chọn và cắt nhưng dây kim ngân không già, cũng không non, cuộn tròn từ 2 – 3 vòng có đường kính 15 cm. Đặt vòng dây kim ngân vào túi đất vừa chuẩn bị ở trên rồi lấp kín lại sao cho vừa thò ngọn trên mặt túi. Nên tưới nước thường xuyên để giữ độ ẩm tốt nhất cho cây, sau khoảng 1 tháng thì cây bắt đầu mọc.

2. Làm giàn leo

Để đảm bảo việc trồng cây kim ngân được kết quả cao thì nên làm giàn leo thật tốt, bằng cách chọn những cây gỗ tốt, tre đực to đã ngâm hoặc cũng có thể làm dàn từ xi măng. Sau khi chọn cọc, buộc xà dọc và ngang, khoảng cách của mỗi xà là không quá 2 m. Buộc các thanh tre cách nhau gần hoặc hơn 20cm x 20cm, để tiện hơn thì có thể dùng dây thép mạ kẽm đường kính 3cm làm giàn.

3. Trồng cây kim ngân

Đào 4 hố ở mỗi góc giàn ( lưu ý không đào sát góc giàn quá), mỗi hố đào có đường kính từ 40 – 50cm. Ở mỗi hố, phủ 1 lớp phân chuồng vào đáy sau đó đặt các cây kim ngân con đã được rút khỏi bầu ươm vào hố, sau đó lấp đất cho kín lại. Buộc 1 que tre từ gốc kim ngân mới trồng nối đến cọc giàn tre. Giai đoạn đầu nên thường xuyên theo dõi và điều chỉnh cho cây leo vào que tre rồi đến cọc giàn leo. Khi cây đã leo đến được giàn thì tiếp tục điều chỉnh cho các ngọn cây bò lan tỏa ra kín dàn, tạo bóng mát che phủ đều.

Trong thời gian trồng cây kim ngân phải luôn giữ độ ẩm tốt trong đất cho cây, không được để quá ẩm hoặc quá khô.

Nên thường xuyên theo dõi và phòng trừ sâu bệnh kịp thời. Do kim ngân ít bị sâu hại tấn công, nên nếu xảy ra trường hợp có sâu thì cũng chỉ nên loại bỏ bằng tay, không nên dùng đến thuốc để đảm bảo tính dược liệu an toàn của cây kim ngân.

4. Thu hoạch và chế biến cây kim ngân

Tháng 4, tháng 5 là thời gian hoa nở, dùng kéo cắt cành mang hoa xuống. Cắt hoa để ra riêng, còn cành thì chặt thành khúc dài 2 – 3cm. Đem phơi hoặc sấy khô để dùng dần.

Có thể xông lưu huỳnh, để qua đêm trước khi phơi sấy để có thể bảo quản tốt hơn.

Kim ngân hoa mua ở đâu chất lượng uy tín ?

Dược liệu  Hải Đăng sạch sâu bệnh, chuẩn giống, cây giống kim ngân hoa đã cao được 20 phân.

Liên hệ: 0966446329 hoặc 0165.964.2916

Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68 đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội