Bộ sưu tập
Cây gỗ cao chưa tới 20m có tán hình trụ có cành mọc ngang và rũ xuống. Vỏ cây bong thành mảng, lá mọc đối, thon, to và dài khoảng 15-18 cm và rộng tầm 4-5cm, có cuốn hẹp và ngắn, hoa cái nở tại nách lá, trên một cuốn dài tầm 2 cm, có nó đực hình trụ hạt tròn, to tầm 15-18 mm, có màu lam đậm.
Cây kim giao ra nón vào tháng 5, nó chín vào tháng 11-12. Đây là loại cây ưa phát triển trên đất đá vôi có độ dày tầng đất lớn, thoát nước tốt. Loài cây này chủ yếu phân bố tại cực nam Trung Quốc và Camphuchia tại Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc ở rừng, trên núi đá vôi cũng như trên núi đất có độ cao khoảng 700-1000m tại các tỉnh như Hà Giang, Lạng Sơn, Nam Hà, Tuyên Quang và Vĩnh Phú…
Ý nghĩa cây kim giao
Cây kim giao thường được trồng ở nhà thờ, đền chùa, mang ý nghĩa phong thủy bình yên cho những nơi tâm linh. Chúng cũng rất được yêu thích nhờ vẻ đẹp mang đậm tính kiến trúc. Cây kim giao có giá trị về mặt lâm sản. Lá cây có thể chữa bệnh ho, gỗ của cây được dùng làm đũa thử độc rất hiệu quả.
Cách trồng cây kim giao
Trồng cây kim giao ở những nơi đất tốt, có độ ẩm với kích thướt hố 40x40x 40 cm. Lấp hố bằng lớp đất mặt xung quanh hố bạn cần trộn thêm khoảng 100g Supe lân. Nếu như bạn trồng cây làm cảnh hay trong các vườn sưu tập cần phải bón thêm phân chuồng hoai tầm 1kg/1 hố. Cự ly trồng giữa các cây với nhau là 3 cm. Cự ly hàng 5-6 cm.
Lá cây kim giao thường được sử dụng đông y như là một trong những phương thuốc trị ho. Đây cũng là kinh nghiệm trong dân gian nhưng chưa được khoa học chứng minh. Cây cho tán lá đẹp nên thường được dùng nhiều trong kiến trúc cảnh quan, trồng nơi ven đường nhất là những công trình tôn giáo như: nhà thờ, chùa hoặc những công trình mang lối kiến trúc Á Đông.
Chúng ta, có thể trồng cây kim giao thành cụm, mỗi cụm 3 cây và mỗi cụm cách nhau 5m. Nếu như trồng theo hàng phải trồng theo kiểu nanh sấu để thuận tiện theo dõi và chăm sóc. Cây kim giao trước khi đem trồng cần được nuôi dưỡng trong vườn ươm tầm 7-8 tháng tuổi vẫn có thể trồng cây con ở độ tuổi 14-16 tháng tuổi. Kim giao nếu trồng vào vụ xuân từ tháng 2-4 còn vụ thu từ tháng 7-10.
Cây ưa ánh sáng, bởi vậy cần đảm bảo cho cây đủ ánh sáng trong quá trình sinh trưởng. Tuy nhiên, khi mới trồng bạn phải che nhẹ và không được phơi trống ra ánh sáng hoàn toàn.
Trong vòng 2 năm đầu cây thường sinh trưởng chậm, mỗi năm cây kim giao chỉ cao được 40-50cm hay hơn tùy vào điều kiện môi trường và cách chăm sóc. Vì thế, bạn cần phải tiến hành dọn những cây xâm chiếm và chèn ép, cây bụi che bóng cũng như cỏ dại. Vào năm thứ 3 trở đi cây mới sinh trưởng nhanh hơn và đạt chiều cao trungg bình từ 1-1,5m.
Sự tích cây kim giao
Ngày xửa ngày xưa, tại một ngôi làng nhỏ có một đôi trai gái yêu nhau thắm thiết và hẹn thề sẽ bên nhau suốt đời không chia lìa, chuyện tình của họ được ví trong như nước suối, sáng tựa trăng rằm. Người con trai tên Kim, người còn gái tên Giao cả hai đều thuộc gia đình nghèo khó nhưng rất lương thiện và tốt bụng, hai gia đình đã nhận lời thông gia.
Tuy nhiên sóng gió phương bắc nổi lên kéo theo lũ giặc tiến đến, quan lại khiếp sợ đầu hàng mặc cho chúng cướp bóc của cải và tàn phá làng quê nghèo khó.
Chàng Kim quyết định cùng trai tráng trong làng gia nhập nghĩa quân chống lại giặc xâm lược tuy nhiên chàng đã bị bắt và tra tấn dã man. Vì thương nhớ người yêu và bị hành hạ, chàng lâm bệnh và qua đời, người dân và bạn tù thương chàng chung nghĩa, chung tình đã đem chàng chôn giữa rừng cạnh một dòng suối.
Nàng Giao thương nhớ người yêu mặc dù nhiều trai tráng trong làng hỏi cưới, do quá lâu bạt vô âm tín người yêu, nàng xin phép cha mẹ quyết định lên đường tìm chàng Kim.
Để tránh tai mắt trộm cướp, quan lại nàng đã phải đóng giả ăn xin vừa đi vừa hỏi đường, sau nhiều tháng ngày vất vả nàng đã tìm đến nơi chàng Kim bị giam cầm.
Tuy nhiên nàng đã rất sốc khi nghe tin chàng đã chết, tê tái cõi lòng nhưng vẫn cố hỏi và bước tới bên mộ chàng, nàng thương tiếc khóc thương ngày đêm đến khi kiệt sức mà chết.
Người dân thương tình cảm sâu đậm giữa hai người đã chôn nàng bên cạnh chàng Kim để hai người được gần nhau.
Một thời gian sau giữa hai nấm mộ mọc lên một loại cây lạ mà chưa ai từng nhìn thấy trước đó, người ta đồn thổi rằng khi đêm về từng cơn gió thôi qua tán cây vọng ra một tiếc ai oán nghe buồn vô cùng.
Quan lại trong làng nghe vậy tức giận nghĩ là cây có ma liền sai quân lính chặn bỏ, tuy nhiên trong lúc đứng xem chặt cây ông ta bị nhựa bắn vào mắt mà mù cả hai.
Còn cây cũ chẳng mấy chốc lại bật trồi và xanh tốt như trước, từ đó dân làng cho đây là cây thiêng không ai dám chặt bỏ