Dây gắm

Cây dây gắm là một thoại cây dây leo thân gỗ, thường mọc hoang hóa ở các cánh rừng nước ta. Tác dụng nổ bật nhất của thảo dược này là hiệu quả điều trị bệnh gút, giảm axit uric trong máu.

Tên khác

Dây gắm Còn được gọi là dây sót, dây mấu, cây gắm lót, cây vương tôn.

Tên khoa học

• Cnetum montanum Mgf
• Thuộc họ Dây gắm Gnetaceae.

Hình dáng

• Dây leo mọc cao, thân dài đến 10-12m.
• Thân to, phình lên ở các đốt.
• Quả có cuống ngắn, bóng, mặt ngoài phủ một lớp sáp, khi chín có màu vàng ( Hình Minh Họa)
• Hạt to. Cây ra hoa tháng 6-8

Dây gắm thái miếng mỏng

Bộ phận dùng làm thuốc

• Rễ và dây đều dùng làm thuốc
• Hạt ăn được. Dầu hạt dùng xoa bóp điều trị tê thấp

Nơi sống và thu hái

• Cây mọc hoang ở rừng núi cao, đặc biệt là cá tỉnh miền núi phía Bắc. Cây thân dây quấn vào các cây rừng và mọc lên rất cao.
• Rễ và dây rửa sạch, thái mỏng, phơi khô là vị thuốc điều trị xương khớp và hỗ trợ cho bệnh nhân mắc Gout rất tốt.

Tính vị, tác dụng:

Dây gắm (Vương Tôn) có vị đắng, tính bình, có tác dụng khu phong, trừ thấp, thư cân hoạt huyết, giải độc, tiêu viêm, sát trùng.

* Công dụng của dây gắm

Vậy dây gắm điều trị bệnh gì, sau đây là một số tác dụng của cây gắm:

• Hạ axit uric máu, giảm đau, giảm sưng ở cả hai nhóm bệnh gút mạn và gút cấp.
• Hỗ trợ điều trị bệnh thấp khớp, đau nhức xương khớp.
• Rễ gắm còn được dùng điều trị kinh nguyệt không đều.
• Lá gắm giã đắp điều trị rắn cắn.
• Rễ và thân cây gắm thường dùng làm thuốc giảm đau, điều trị phong tê thấp
• Dùng trong trường hợp: Sản hậu mòn, giải các chất độc.
• Dây gắm còn được dùng làm thuốc điều trị sốt và sốt rét.

​Đối tượng sử dụng

• Người mắc bệnh gút mãn và cấp tính, người có lượng axit uric trong máu cao.
• Người già bị đau nhức xương khớp, chân tay tê mỏi
• Người bệnh thấp khớp
• Người bị rắn cắn
• Người bị sốt rét
• Phụ nữ sau khi sinh

Cách dùng dây gắm

Điều trị gout: Liều dùng 20g đến 30g dưới dạng thuốc sắc hay ngâm rượu uống. (Nếu sắc uống bạn nên sắc kỹ để các dược chất trong thuốc thẩm thấu hết ra nước thuốc. Nếu dùng ngâm rượu bạn nên ngâm theo tỷ lệ 1kg gắm khô không cần chế biến gì thêm, ngâm với khoảng 3 lít rượu, ngâm trong khoảng 1 tháng là uống được – mỗi ngày nên uống khoảng 2 ly đến 3 ly rượu nhỏ).

Để điều trị thấp khớp: Người ta thường phối hợp với các vị thuốc khác ngâm rượu uống. (Ở Ấn Độ, dầu hạt cây dây gắm dùng xoa bóp điều trị bệnh tê thấp)

Phương thuốc điều trị phong thấp đau nhức xương khớp khá hiệu quả từ cây gắm gồm các vị sau:

1. Rễ gắm, Vỏ chân chim (hay còn gọi là cây: Ngũ gia bì) , Cốt toái bổ, Hy thiêm, Ngưu tất, Thạch lựu, mỗi vị 4 lạng,
2. Cẩu tích 8 lạng, Tỳ giải 5 lạng. Lá ké, Quán chúng, mỗi vị 2 lạng 5 đồng cân;
3. Các vị sấy khô tán bột làm viên, uống dần với rượu hay nước Gừng hoặc ngâm rượu.
4. Cũng có thể dùng 1/10 lượng trên, sắc uống.