Chuối cô đơn

Chuối cô đơn chuẩn giống, khỏe mạnh tại nhà vườn Hải Đăng.

Lần cập nhật ( chỉnh sửa và cải tiến ) nội dung gần nhất: 5/4/2021.

A. Xem cây chuối cô đơn

B. Phân loại và gọi tên

C. Mô tả cây

Thuộc họ Chuối, nên phần thân trên mặt đất được xác định là thân giả, cô độc, đạt chiều cao từ 3 – 4 m, gốc phình ra rất to nên có tên gọi là chuối chân voi. Là thuôn, có phiến to dài đến 1,5 m màu xanh có mốc giống các loài chuối khác. Sự khác biệt đầu tiên giữa chuối nhà và chuối cô đơn là phiến lá dày, khá bền chắc. Cụm hoa trên một cuống chung mọc nghiêng xuống đạt chiều dài từ 50 đến 1m, lá bắc dạng mo hình bầu dục, xếp chồng lên nhau thành một bắp thuôn, dài màu xanh chứ không phải màu nâu đỏ. Những chiếc mo hình lá bắc này không rụng dù trái bên trong cứ to dần lên, và phải cho đến khi những quả chuối này chín thì chúng mới chịu thay đổi hình dáng. 

Một bụi chuối nhà tối thiểu phải có cây mẹ cùng vài ba lớp cây con, nhưng giống chuối này lại mọc đơn độc ( nên mới có tên gọi là chuối cô đơn ) và sau khi quả chuối trên buồng chín vàng thì cũng là lúc cây chuối cô đơn tự héo rũ rồi chết đi. Bởi vậy theo nghiên cứu của giới khoa học thì quả chuối cô đơn có dược tính cao hơn gấp nhiều lần so với các loại chuối thông thường. Vì hàm lượng dưỡng chất cây chuối tất cả đều tập trung dồn vào 1 buồn chứ không “phân” ra các cây khác. Quả thuôn dài, kích thước 10 – 12 x 3,5 cm. Hạt chuối cô đơn ít, nhưng bù lại cỡ lớn bằng hạt đậu phộng và to gấp 1,5 lần hạt của cây chuối Hạt ( chuối Chát ), có màu đen tuyền, với rốn lõm sâu. 

Xem thêm sản phẩm Cây khúc khắc tại vườn ươm

D. Thông tin thêm

1. Khu vực phân bố

Ở Việt Nam, theo các tài liệu đã công bố thì chuối cô đơn chỉ tìm thấy ở vườn quốc gia Xuân Sơn, Phú Thọ, Hoà Bình, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Quảng Nam, Giai Lai, Kom tum, Lâm Đồng, Bình Phước và một số tỉnh phía Bắc. Nhưng theo một sô tài liệu khác thì chuối cô đơn còn được tìm thấy ở phía Nam tại khu bảo tồn thiên nhiên Tà Cú, Núi Trang của tỉnh Bình Thuận. Ở núi Tà Cú, tuy chuối cô đơn không nhiều nhưng mọc san sát nhau.

2. Bộ phận dùng

Thân lá, hạt, quả.

3. Thành phần hóa học và tác dụng sinh học

Kết quả phân tích chuối cô đơn thì thấy có chứa một số hợp chất chính như flavonoid, tannin, saponin, alkaloid, coumarin, anthraquinon, anthocyanosid, proanthocyanidin, triterpenoid. Các nghiên cứu cho thấy flavonoid là nhóm hợp chất có tác dụng kháng oxy hóa, kháng ung thư, bảo vệ gan, thận, chống đái tháo đường, kháng viêm, bảo vệ thần kinh và giúp giảm đau.

Hơn nữa hợp chất saponin có tác dụng kháng ung thư, kháng viêm, kháng nấm, hạ lipid máu, bảo vệ thần kinh, bảo vệ gan, điều hòa miễn dịch. Hợp chất alkaloid có tác dụng trên các bệnh lý thoái hóa thần kinh, kháng viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa, rối loạn lo âu, kháng ung thư. Các nhóm hợp chất khác cũng đã được chứng minh là có tác dụng sinh học.

Đồng thời, kết quả phân tích còn cho thấy hàm lượng flavonoid và saponin toàn phần trung bình đã trừ đi độ ẩm theo phương pháp cân trong hạt chuối cô đơn tương ứng là 2,66 % và 3,67 %. Kết quả khảo sát độc tính cấp đường uống của cao chiết cồn 45% từ hạt chuối cô đơn sau khi cho chuột uống ở liều cao nhất mà không làm chết chuột thí nghiệm ở liều 23,81 g/kg thể trọng chuột.

Theo dõi chuột thử nghiệm trong vòng 72 giờ sau khi cho uống, nhận thấy chuột không có biểu hiện hành vi bất thường và sinh hoạt bình thường. Tiếp tục theo dõi trong 14 ngày thì các con chuột đều sinh hoạt bình thường. Kết luận, cao chiết cồn 45 % từ hạt chuối cô đơn không có độc tính cấp trên đường uống.

4. Thu hái và chế biến

Để tìm thuốc, người dân phải lặn lội vào những khu rừng trên những dãy núi cao thì mới có loài chuối này. Dân gian thường chỉ lấy quả về làm thuốc, thời điểm hái quả chủ yếu là vào tháng 8 đến tháng 10 hàng năm khi mà những quả chuối cô đơn bắt đầu chín hẳn, người ta chặt lấy buồng chuối đem về tách lấy hạt sau đó đem đi phơi khô mà dùng ( Chuối cô đơn có lượng hạt khá lớn, 1 buồng ta có thể tách được khoảng 4 – 5kg hạt tươi). Ngoài ra có thể dùng cách sấy cả quả hoặc thái quả ra thành những miếng mỏng phơi khô làm thuốc.

Tuy là trong giới khoa học mới công bố phát hiện loại snow banana hay còn gọi là chuối mồ côi tại Việt Nam mấy năm. Nhưng trong đồng bào dân tộc thì loại chuối này đã hiện hữu từ rất rất lâu rồi và sử dụng nó để trị rất nhiều bệnh hiễm nghèo như đi ngoài, sỏi thận, phù thũng, sưng tay chân, viêm loét dạ dày, trị dị ứng da, một số bệnh giun sán ở trẻ em, bệnh đường ruột, … Tùy vào những căn bệnh khác nhau mà lấy những bộ phận khác nhau trên cây chuối để trị bệnh. Do vậy từ hạt chuối, đến thân bẹ đều có thể dùng làm thuốc.

E. Chuối mồ côi có tác dụng gì ?

– Điều trị bệnh sỏi thận: Chọn quả chuối thật chín, lấy hột phơi khô, tán nhỏ. Sau đó đem đi nấu lấy nước uống, cho 7 thìa bột hột chuối cô đơn vào 1 siêu nước đun nhỏ lửa, khi thấy còn ²/₃ nước thì đem ra uống hàng ngày như nước trà, uống liền vài ba tháng sẽ dứt bệnh.

– Chữa bệnh tiểu đường: Hạt chuối cây chuối mồ côi, rửa sạch, giã nát ép lấy nước uống, dùng thường xuyên và lâu dài sẽ có tác dụng ổn định đường huyết. 

Ngoài ra, lá và vỏ quả chuối mồ côi phơi khô còn được sắc uống làm thuốc lợi tiểu và chữa được chứng phù thũng, nước sắc từ quả chuối này còn giúp chữa đái rắt, rễ cây chuối sắc uống chữa cảm mạo, đau bụng, …

Cùng chuyên mục: giống Cây phèn đen đang đợi bạn

F. Địa chỉ bán giống chuối cô đơn uy tín ?

Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên. Đối diện với Tổng công ty may 10, Hà Nội.