Cây kim ngân để bàn chuẩn hàng, sẵn sàng trao tay khách.
Bản chỉnh sửa gần nhất: 21/7/2021.
A. Hình ảnh kim ngân
B. Phân loại và gọi tên
Tên thường gọi | Cây kim ngân |
Tên gọi khác trong Tiếng Việt | Cây phát tài, … |
Tên Tiếng Anh | Một số tên gọi phi khoa học có thể kể ra như Malabar chestnut ( hạt dẻ Malabar ), French peanut ( Lạc Pháp ), Guiana chestnut ( hạt dẻ Guiana ), Provision tree ( cây dự trữ ), Saba nut, water chestnut; các tên được bày bán thương mại điển hình là Money tree và Money plant; đều có nghĩa là cây tiền |
Tên gọi khác tại một số quốc gia, lãnh thổ, khu vực, dân tộc, bộ lạc, … | |
Afrikaans ( tiếng Afrikaans ): Moeraskastaiing العربية ( tiếng Ả Rập ): شجرة المال čeština ( tiếng Séc ): pachira vodní Deutsch ( tiếng Đức ): Glückskastanie فارسی ( tiếng Ba Tư ): درخت پول suomi ( tiếng Phần Lan ): Kastanjasutipuu 日本語 ( tiếng Nhật ): カイエンナッツ Basa Jawa ( tiếng Java ): pachira 한국어 ( tiếng Hàn ): 파키라 Nederlands ( tiếng Hà Lan ): Watercacao 日本語 ( tiếng Nhật ): カイエンナッツ Basa Jawa ( tiếng Java ): pachira 한국어 ( tiếng Hàn ): 파키라 Nederlands ( tiếng Hà Lan ): Watercacao ภาษาไทย ( tiếng Thái ): ศุภโชค 粵語 ( tiếng Quảng Đông ): 發財樹 中文 ( Trung văn ): 馬拉巴栗 中文(中国大陆): 马拉巴栗 中文(简体): 马拉巴栗 中文(繁體): 馬拉巴栗 中文(香港): 馬拉巴栗 中文(新加坡): 马拉巴栗 中文(台灣): 馬拉巴栗 | |
Danh pháp khoa học ( hiện tại ) | Pachira aquatica Aubl. |
Danh pháp đồng nghĩa | Bombax aquaticum (Aubl.) K.Schum. |
Bombax macrocarpum (Schltdl. & Cham.) K.Schum. | |
Carolinea grandiflora (Tussac) Spach | |
Bộ thực vật | Cẩm quỳ ( Malvales ) |
Họ thực vật | Cẩm quỳ ( Malvaceae ) |
Chi thực vật | Pachira |
Nguồn gốc | Trung và Nam Mỹ |
Loài gây nhầm lẫn | Pachira glabra |
Để tăng tính thẩm mĩ và tạo được sức hút riêng, P. aquatica đôi khi sẽ được bán dưới dạng thân cây bện vào nhau sao cho đẹp mắt.
Tên chi có nguồn gốc từ một ngôn ngữ được nói ở Guyana. Tính ngữ chỉ loài aquatica mang nghĩa “aquatic” ( thủy sinh ). P. aquatica được xếp vào phân họ Bombacoideae trong họ Cẩm quỳ Malvaceae, trước đây thì được phân vào họ Gạo Bombacaceae. Tên gọi “money tree” có liên quan đến một câu chuyện về nguồn gốc của loài, nơi một người đàn ông nghèo đang cầu xin tiền tài, thì lập tức tìm thấy loại cây “kì quặc” này, liền mang về nhà làm điềm báo ( omen ) và dần dần kiếm bội tiền bằng cách bán cây con trồng từ hạt của nó.
C. Mô tả cây kim ngân
Về đặc điểm, P. aquatica có thể mọc cao tới 18 m trong tự nhiên. Lá màu xanh lục bóng với các lá chét ( leaflet ) hình mũi mác ( lanceolate ) hoặc hình trứng ( obovate ). Vỏ cây tương đối mịn, màu nâu xám và nứt nhẹ; cành non có màu xanh. Khi được trồng ngoài trời, tán lá của P. aquatica phủ ra xung quanh một vùng khá rộng. Lá kép hình lông chim, cuống dài tới 24 cm, có lá kèm ( stipule ), hình bàn tay ( hand-shaped ), số lượng nhiều có thể lên tới chín lá chét ( tương tự như các ngón tay ) nhẵn, dai nhẹ, có cuống ngắn, dài 28 cm với đầu nhọn cùng một đường gân sáng chính giữa. Được biết lá và hoa có thể ăn được.
Hoa của P. aquatica được coi là một trong những loài hoa lớn nhất trên thế giới. Hoa lưỡng tính ( hermaphroditic flower ) và có cuống ngắn; bao hoa kép ( double perianth ) thuôn dài đến 30 cm, có lông, màu vàng cam; bao hoa khi mở tương tự như khi ta tách vỏ chuối ( banana peel ). Đài hoa ( sepal ) màu nâu lục nhạt, hình chén ( cup-shaped ), dài khoảng 2 cm. Mỗi hoa có từ 180 – 250 nhị ( stamens ) màu hồng nhạt với bao phấn thon dài ( elongate anthers ). Bầu chia năm ngăn, bầu trên với vòi nhụy rất dài và chia thùy. Quả nang lớn, màu nâu, hóa gỗ, dài đến 20 – 30 cm, thô ráp, hình trứng, đường kính vào khoảng 10 – 15 cm, nặng 1 – 1,5 kg; chứa từ 10 – 25 hạt hay quả hạch ( nut ).
D. Trồng trọt
P. aquatica sinh trưởng vừa phải, dẻo dai, thuận lợi cho việc chăm dưỡng; khá giống với việc trồng một loại cây cảnh vùng nhiệt đới ( tropical ornamental ) trong điều kiện ẩm, không có sương giá vậy. Nhân giống cây có thể từ hạt hoặc giâm cành.
Kim ngân thích nghi tốt với các điều kiện sống khác nhau. Cây yêu cầu nguồn sáng gián tiếp, nên theo thông lệ người ta sẽ đưa chậu cây từ trong nhà ra tiếp xúc dần dần với ánh nắng ngoài trời để giảm khả năng cây bị cháy lá. P. aquatica sinh trưởng mạnh trong cả đất bầu ( potting soil ) và nước trong hệ thống thủy canh ( hydroponic system ).
Như đã nhắc ở trên, cây phát triển tốt khi đặt dưới nguồn sáng gián tiếp, nhưng vẫn đủ “khí thế” khi “đứng” dưới bóng bán phần ở nhiệt độ phòng ( room temperature ) từ 12oC đến 25oC. Lá cây có thể chuyển dần sang màu vàng và rụng khi mùa thu ( ngày ngắn đêm dài ) chứ không phải như nhiều người nghĩ là dấu hiệu của bệnh, và cây sẽ bắt đầu sinh trưởng trở lại mà không gặp vấn đề gì vào mùa xuân năm sau. Cây trưởng thành từ 4 – 5 năm tuổi ra quả lần đầu tiên vào mùa xuân và mùa thu. Độ “cứng cáp” của kim ngân phải nói là tuyệt vời khi “bất chấp” nền nhiệt độ xuống thấp tới 5oC mà không có dấu hiệu bị rụng lá, “bỏ ngoài tai” việc nhiều nhà làm vườn khuyến cáo rằng không nên trồng dưới 12oC như cây vườn cam ( orangery tree ). Nhiệt độ chăm sóc lý tưởng là khoảng 20oC quanh năm với độ ẩm cao. Một đợt sương giá nhẹ thi thoảng vẫn có thể khiến lá bị rụng, nhưng cây vẫn sẽ cho ra lá mới vào mùa xuân kế.
Độ bền tốt nhất ( best durability ) mà cây có thể đạt được nếu nó được giữ ở trạng thái khô, đặc biệt là trong những tháng mùa đông; chú ý tránh không gian có sử dụng quạt sưởi trong khoảng thời gian trên. Tốt nhất nên tiến hành phun sương hàng ngày, nếu không cây có thể bị rụng lá. Trong năm đầu tiên khi đặt trong nhà, tuyệt đối không nên bón phân, về sau thì có thể sử dụng một số loại phân bón cho cây vào mùa hè. Trong điều kiện thuận lợi, cây này cho ra lá mới khá nhanh. Nếu kích thước cây quá lớn, người ta vẫn có thể cắt gọn lại trở thành kích thước như mong muốn. Sau đó khoảng 1- 2 tuần, chồi mới sẽ bắt đầu hình thành từ các vết cắt. Một giống ( variety ) từ Hawaii được trồng trong đá núi lửa ( lava stone ) để làm cảnh, nhưng với tốc độ sinh trưởng cực kì chậm.
Cây này đôi khi cũng được trồng để lấy hạt / quả hạch ( nut ), sinh ra trong một quả nang lớn, hóa gỗ, không ăn được. Hạt màu nâu nhạt, có sọc trắng, dài khoảng 2 – 3 cm, nằm trong lớp vỏ quả ( pericarp ) mềm xốp và xơ, ăn được với hương vị tương tự như European chestnut ( hạt dẻ châu Âu ). Hay nhiều người đem hạt đi nghiền và sử dụng chúng trong một số thức uống nóng.
🎍 Tham khảo thêm: Nhất mạt hương để bàn
E. Ý nghĩa cây kim ngân
Ở Đông Á, Pachira aquatica ( tiếng Trung: 馬拉巴 栗; bính âm Hán ngữ: Mǎlābā lì; dịch sát nghĩa: ‘Hạt dẻ Malabar’ ) hay “money tree” tức cây tiền ( 發財樹, fācái shù ); vốn từ lâu được trồng làm cảnh ở Nhật Bản. Năm 1986, một tài xế xe tải người Đài Loan lần đầu tiên trồng thành công 5 cây nhỏ trong một lọ hoa duy nhất với thân của chúng được bện lại, dần dà sự phổ biến của phong cách bày trí này đã bắt đầu lan rộng ra Nhật Bản và sau đó là phần lớn phần còn lại của Đông Á. Về mặt ý nghĩa, chậu cây kim ngân xoắn được coi là biểu tượng của sự thạnh vượng trong tài chính ( good financial fortune ) và rất hay được đặt trong các doanh nghiệp lớn, để tăng tính thẩm mỹ, nhất là khi sản phẩm được đính kèm thêm ruy băng đỏ hoặc các vật trang trí khác.
Theo một nguồn tin cho hay, các sản phẩm bện thân từ loài cây này đã đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế xuất khẩu nông nghiệp của Đài Loan với kim ngạch xuất khẩu đạt 250 triệu Đài tệ ( 7 triệu USD ) vào năm 2005. Thành công lớn đôi khi sẽ đi kèm với một số bất cập, điển hình như nhiều sản phẩm được định giá trong trồng trọt tuy được bán với tên gọi là P. aquatica nhưng thực chất lại là loài tương tự, P. glabra, phát triển phần gốc dày ở độ tuổi ít hơn cùng thói quen sinh trưởng ngắn, hoa ít sặc sỡ hơn và quả nang dài 6 inch, hạt xanh thay vì 12 inch, hạt nâu.
F. Về mặt hóa học
Sự hiện diện của các CPFA ( cyclopropenoid fatty acids ) trong phần lớn hạt ( nut ) được phần lớn các nhà khoa học kết luận rằng chúng không thích hợp để sử dụng làm thực phẩm cho con người, bất chấp việc người ta vẫn hái để ăn hay sử dụng trong y học. Có ít nhất một đánh giá chỉ ra rằng các CPFA là chất gây ung thư ( carcinogen ), đồng gây ung thư hay có tác động y học hoặc một số tác động khác đối với động vật; theo đánh giá này, “CPFA in food is dangerous to human health.”, tạm dịch là “CPFA trong thực phẩm gây nguy hại cho sức khỏe con người.” Trong số 6 con chuột được đem ra thử nghiệm trong một nghiên cứu về P. aquatica, 5 con đã chết sau khi ăn loại hạt này. Con chuột sống sót quan sát thấy có hiện tượng phù nề ở các cơ quan bao gồm dạ dày, gan, tuyến tụy, thận, phổi và bị teo lá lách. Dù có bằng chứng rõ ràng như vậy, nhưng thật sự việc nghiên cứu về ảnh hưởng sức khỏe của việc ăn các loại hạt này đối với con người hiện vẫn đang còn thiếu.
G. Địa chỉ mua cây kim ngân để bàn uy tín chất lượng ?
Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên. Đối diện với Tổng công ty may 10, Hà Nội.
- Quý khách xin vui lòng liên hệ với Cây cảnh Hải Đăng để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn lựa chọn sản phẩm chậu cây kim ngân giống phù hợp.
- Chúng tôi sẽ chụp ảnh sản phẩm cho quý khách nếu có yêu cầu.
- Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ hàng hóa đảm bảo chất lượng và đúng quy cách trước khi giao.
- Quý khách ở xa vui lòng tiến hành chuyển khoản trước. Nếu quý khách ở nội thành có thể áp dụng ship nhanh với chi phí 40k một lần ship.
🎍 Xem thêm sản phẩm: Cây lan ý
H. Video cây kim ngân để bàn phong thuỷ của vườn Hải Đăng
Tài liệu tham khảo
- Pachira aquatica – Wikipedia Tiếng Việt;
- Pachira aquatica – Wikipedia Tiếng Anh;
- Pachira aquatica Aubl. – The Plant list;