Nấm ngón tay người chết với hình thù ghê rợn giữa chốn rừng thiêng

Loại nấm ngón tay người chết này có hình thù ghê rợn, chẳng khác nào những ngón tay của người chết trồi lên khỏi mặt đất.

Nhận biết nấm ngón tay người chết

Sở dĩ có cái tên nấm ngón tay người chết bởi ngoại hình của loại nấm này khiến người ta nghĩ ngay tới những ngón tay đen mốc, mất hết sức sống của thây ma đang đội mồ sống dậy. Khi nhìn thấy loại nấm này, nhiều người đã không ngần ngại mà quay mình bỏ chạy.

Đúng, đây là những ngón tay nhưng không phải là ngón tay người thật mà là một cây nấm, có hình dáng và có chiều dài tương tự ngón tay người. Và cũng có rất nhiều lần những cây nấm này mọc lên với sự tình cờ là sở hữu 5 nhánh và có hình dạng chẳng khác gì 5 ngón tay của người, vì vậy ngoại hình của loại nấm này đã khiến cho chúng được mệnh danh là “Ngón tay của người chết” – Dead man’s finger.

Thông tin thêm về nấm ngón tay người chết

Nấm ngón tay người chết, tên tiếng Anh là dead man’s fingers (danh pháp khoa học là Xylaria polymorpha (Pers.) Grev., 1824) là một loài nấm hoại sinh có mặt ở nhiều nơi trên thế giới, đặc trưng bởi các cấu trúc thể quả có dạng thuôn dài, mọc thẳng đứng, hình chùy nhô lên khỏi mặt đất (thuật ngữ sinh học là stroma, số nhiều stromata) tương tự như những ngón tay của người chết khiến ai nhìn thấy lần đầu tiên cũng phải hú hồn một phen.

1. Phân loại học

Chi nấm Xylaria bao gồm khoảng 100 loài nấm phân bố rộng khắp toàn cầu, tĩnh ngữ chỉ loài polymorpha mang nghĩa là “đa hình”. Đúng như tên gọi, loài nấm này có hình dạng thể quả (stroma) thay đổi tùy môi trường, thường là hình chùy với bề ngoài như mô phỏng gỗ đã cháy xém.

2. Mô tả nấm ngón tay người chết

Loài nấm này thuộc ngành Ascomycota, thường được gọi là nấm túi, đặc trưng bởi một cấu trúc giống như túi gọi là túi bào tử / nang bào tử (thuật ngữ chuyên ngành là ascus), một bao nhỏ chứa từ 4 đến 8 bào tử hữu tính hay bào tử túi / bào tử nang (ascospore). Các loài nấm túi được phân chia thành nhiều nhóm dựa trên việc cách mà các túi bào tử hình thành: xuất hiện đơn lẻ hoặc tập hợp trong một số loại thể quả túi / thể quả nang (ascocarp) đặc biệt; hay cách phóng thích bào tử ra ngoài môi trường. Khác với một số loài cùng ngành, nấm ngón tay người chết X. polymorpha không phải là loài nấm ăn được.

Loài nấm này thường xuất hiện dưới dạng các thể quả (stroma) riêng biệt giống “ngón tay”, đôi khi chúng lại dính liền với nhau thành một khối. Khi trưởng thành, thể quả nấm có thể cao từ 3 – 10 cm, màu đen đến nâu ở bên ngoài, đôi khi có sắc xanh hoặc lục. Phần mô bên trong có màu trắng, được bao quanh bởi vùng lốm đốm đen do sự tập trung của vô số cấu trúc nhỏ là các thể quả chai (thuật ngữ sinh học là perithecium). Mỗi thể quả con này lại chứa lớp túi bào tử, bên trong là các bào tử hữu tính. Trong quá trình phát triển, túi bào tử kéo dài đến phần lỗ mở (thuật ngữ chuyên ngành là ostiole), và phóng thích bào tử ra ngoài. Việc phát tán bào tử này diễn ra rất chậm, có thể kéo dài nhiều tháng, và dấu in bào tử (spore print) có màu đen.

Vào mùa xuân, loài nấm này thường hình thành một lớp bào tử vô tính màu trắng hoặc hơi xanh gọi là conidia. Các lớp bào tử này xuất hiện trên bề mặt nấm và khu vực xung quanh, tạo nên một lớp phủ mịn như phấn. Đây là cách sinh sản vô tính giúp nấm phát tán rộng hơn trong môi trường sống. Quá trình này thường diễn ra trước giai đoạn hình thành bào tử hữu tính,  một màn “mở đầu” trong vòng đời nấm.

Tài liệu tham khảo

• Rợn người nấm ngón tay người chết trồi lên như thây ma – Khoahoc.tv.
• Xylaria polymorpha – Wikipedia tiếng Anh.