Quỳnh trắng (瓊𤽸) hay dạ quỳnh (夜瓊), tên tiếng Anh là Dutchman’s pipe cactus (xương rồng ống của người Hà Lan), princess of the night (công chúa của màn đêm), queen of the night (nữ hoàng của màn đêm), jungle cactus, night blooming cereus, night queen, orchid cactus (danh pháp khoa học là Epiphyllum oxypetalum (DC.) Haw.) là loài thực vật có hoa thuộc họ Xương rồng (Cactaceae).

Mô tả cây hoa quỳnh
Cây quỳnh – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):
Cây nhỏ, không gai. Thân hình trụ, cứng, có vỏ màu nâu. Cành phân nhánh nhiều, có dạng dẹp màu lục nom như lá, phía giữa dày lên, có một đường sống, rõ, mỏng dần về phía mép, mép lượn sóng, khía tròn. Hoa to, màu trắng, mọc đơn độc, cong lên ở kẽ những vết khía của thân; lá bắc nhiều, hình vảy. hoa chỉ nở về đêm. Mùa hoa: tháng 6 – 7.
🌺 Tham khảo thêm: Bạch hoa xà
Thông tin thêm
1. Phân bố và sinh thái
Cây quỳnh – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):
Cây quỳnh có nguồn gốc ở Trung và Nam Mỹ sau được nhập trồng khắp các vùng nhiệt đới.
Ở Việt Nam, quỳnh là loài cây cảnh có từ lâu đời. Cây được trồng rải rác trong nhân dân chủ yếu ở các tỉnh đồng bằng và trung du hoặc ở vùng núi thấp. Cây ưa sáng, chịu hạn tốt do có phần thân và lá mọng nước. Ở các đô thị, người ta thường trồng ở ban công, hướng về phía tây hoặc tây nam. Cây chỉ ra hoa khi được chiếu sáng đầy đủ; hoa nở về đêm và chưa thấy có quả. Quỳnh có khả năng tái sinh dinh dưỡng khỏe. Từ mỗi bộ phận của cây như một phần lá hay thân, cắm xuống đất, đều có khả năng này mắm.
Hoa thu hái khi nở, dùng tươi hoặc phơi khô. Thân, thu hái quanh năm, dùng tươi.
2. Sự tích hoa quỳnh (nhiều dị bản)
Truyền thuyết Trung Hoa kể rằng, vào thời nhà Tùy (Dương Quảng 605 – 617) ở Dương Châu, Trung Quốc, hoàng đế Tùy Dạng Đế là một hôn quân vô đạo, ăn chơi trác táng, phung phí. Vào một đêm, vua nằm mơ thấy một cây trổ hoa đẹp … Cùng lúc ấy, ở Lạc Dương thành, vào giữa canh ba, tại một ngôi chùa cổ kính, bất thình lình ngoài cửa chùa ánh sáng rực lên như lửa cháy, hương thơm lạ lùng, như sao trên trời sa xuống, làm dân chúng tò mò đến xem. Gần giếng nước trong sân chùa mọc lên cây bông lạ, trên ngọn trổ một đóa ngũ sắc với 18 cánh lớn ở phía trên, 24 cánh nhỏ ở phía dưới, mùi thơm ngào ngạt bay tỏa khắp nơi nơi, lan xa ngàn dặm. Dân chúng đặt tên là hoa Quỳnh.
Điềm báo mộng của vua như được ứng nghiệm với tin đồn, nên Vua yết bảng bố cáo: “Vua trọng thưởng cho ai vẽ được tranh hoa Quỳnh cho vua”. Có một họa sĩ dâng lên vua bức họa như ý. Nhìn đóa hoa Quỳnh trong tranh rất sống động, đẹp như thật. Vua liền quyết định đến Dương Châu để thưởng ngoạn.
Chuyến tuần du của vị Hoàng đế vô cùng xa xỉ, hao tốn công quỹ triều đình. Trong đám quan quân hộ giá, có cha con Lý Uyên. Thời gian 90 ngày, đoàn xa giá đến đất Dương Châụ Thuyền vừa cập bến, Lý Thế Dân, con của Lý Uyên phương danh là cùng bằng hữu rủ nhau lén lút đi xem hoa ngay trong đêm, sợ sáng hôm sau triều thần cùng đi đông vầy lớp trẻ khó chen chân lọt vào vườn hoa. Lý Thế Dân là người có chân mạng đế vương (về sau trở thành vua Đường Thái Tông) nên hoa nhún mình 3 lần nghinh đón. Cánh hoa trắng như ngọc, nhụy điểm xuyết màu vàng, hương tỏa ngọt ngào dưới ánh trăng. Lý Thế Dân vừa xem xong, một cơn mưa to đổ xuống khiến hoa rụng hết.
Sáng hôm sau, Tùy Dạng Đế xa giá đến xem hoa, chỉ còn thấy cánh hoa úa rũ, tan tác. Vua tức giận, tiếc công đi nghìn dặm không được xem hoa, ra lệnh nhổ bỏ, vứt đi. Từ đó hoa Quỳnh chỉ nở trong một thoáng về đêm.


Ý nghĩa hoa quỳnh trắng
Chengyu (phồn thể: 成語; giản thể: 成语; bính âm: chéngyǔ) hay thành ngữ 4 chữ của Trung Quốc tán huā yī xiàn (曇花一現) với nghĩa Hán Việt là “đàm hoa nhất hiện” (theo từ điển Hán Nôm: “hiện ra rồi bỗng biến mất ngay, chỉ xuất hiện trong thoáng chốc như hoa quỳnh”) sử dụng chủ thể là dạ quỳnh (tán huā; 曇花) để mô tả một ai đó có khoảng khắc xuất hiện cực kì huy hoàng, ấn tượng nhưng lại rất ngắn ngủi, khá giống với cụm từ “a flash in the pan” trong Tiếng Anh. Vì quỳnh trắng có thể chỉ nở hoa một lần một năm và trong một vài ngày; do đó, người được mô tả là “tán huā yī xiàn” thường được hiểu là người hay khoe khoang hoặc bất ngờ đạt được thành tựu nào đó nhưng tất cả chỉ là ngoại lệ hoặc đơn giản chỉ là do may mắn.
Dạ quỳnh đêm nở ngày tàn chỉ dành cho những người trân trọng cái đẹp, biết kiên nhẫn đợi chờ chứ không dành cho những kẻ hám lợi, chỉ biết nghĩ đến bản thân mà bỏ lơ hay coi thường những thứ khác. Ngoài ra, sự chóng nở chóng tàn này của quỳnh trắng còn gắn với hình ảnh người thiếu nữ hồng nhan nhưng bạc phận, có sắc đẹp nhưng chỉ là phù du trước “lưỡi liềm” mang tên thời gian.
Công dụng của hoa quỳnh
1. Công dụng trang trí
Quỳnh là loài cây cảnh được yêu thích nhờ vẻ đẹp thanh tao và đặc tính nở hoa vào ban đêm đầy bí ẩn. Cây thường được trồng trong chậu treo hoặc giỏ lưới để trang trí ban công, hiên nhà hay sân vườn, tạo nên không gian nhẹ nhàng và lãng mạn. Với thân mềm, không gai và dễ chăm sóc, quỳnh cũng rất phù hợp làm cây nội thất, làm dịu không gian sống và thanh lọc không khí.
Đặc biệt, vào những đêm hoa nở, hương thơm dịu nhẹ cùng sắc trắng tinh khôi khiến nhiều người tổ chức “đêm ngắm hoa Quỳnh” như một hoạt động thưởng hoa nghệ thuật hoặc thiền định. Ngoài ra, cây còn có thể phối hợp với các loại cây khác để tạo tiểu cảnh hoặc bonsai, mang lại giá trị thẩm mỹ cao cấp.
2. Công dụng chữa bệnh
Cây quỳnh – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):
Hoa có vị ngọt, tính bình, có tác dụng tiêu viêm, cầm máu. Thân có vị chua và mặn, tính mát, có tác dụng tiêu viêm. Toàn cây có tác dụng thanh phế, trừ ho, hóa đàm.
Hoa quỳnh thường được dùng chữa lao phổi với ho ra máu, tử cung xuất huyết, viêm họng. Dùng 3 – 5 hoa, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài, thân giã nhỏ và đắp lên chỗ đau trị đinh nhọt.
Ở Vân Nam (Trung Quốc), toàn cây quỳnh được dùng trị đòn ngã tổn thương, đau tâm vị, thổ huyết, phổi kết hạch.


Trồng và chăm sóc hoa quỳnh trắng
Dạ quỳnh là loài cây khá dễ trồng, tuy nhiên để cây có thể sinh trưởng và đạt trạng thái tốt nhất, bạn nên chú ý một số yếu tố sau đây:
- Đất trồng: Nên chọn loại đất tơi xốp, thoát nước tốt như đất mùn chẳng hạn, có thể trộn thêm một chút xỉ than.
- Thời điểm trồng: Nên trồng quỳnh trắng lúc thời tiết mát mẻ, dễ chịu, tránh trồng cây vào lúc trời nắng nóng. Nhiệt độ tốt nhất để cây sinh trưởng ổn định nên từ 18 – 27oC.
- Kỹ thuật trồng: Có thể nhân giống dạ quỳnh bằng cách gieo hạt hoặc giâm một đoạn thân.
- Nước tưới: Dạ quỳnh không chịu được úng ngập, do đó bạn không nên tưới quá nhiều nước, chỉ cần tưới một lượng vừa đủ.
- Ánh sáng: Quỳnh trắng vốn là loài cây biểu sinh, thường sống dưới tán cây lớn; bởi vậy bạn nên đặt chậu cây tại nơi mà ánh sáng mạnh không chiếu tới, tạo điều kiện để cây có thể nở hoa vào đêm tốt hơn.
- Phân bón: Quỳnh trắng sẽ nhanh phát triển nếu được trồng trong đất mùn. Do vậy bạn không cần phải bón liên tục cho cây, chỉ cần đảm bảo giá thể trồng có đủ dinh dưỡng là được.
Địa chỉ mua bầu giống quỳnh trắng uy tín, chất lượng ?
Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, Long Biên. Đối diện với Tổng công ty may 10, Hà Nội.
- Quý khách xin vui lòng liên hệ với Cây cảnh Hải Đăng để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn lựa chọn sản phẩm bầu giống hoa quỳnh trắng nở về đêm phù hợp.
- Chúng tôi sẽ chụp ảnh sản phẩm cho quý khách nếu có yêu cầu.
- Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ hàng hóa đảm bảo chất lượng và đúng quy cách trước khi giao.
- Quý khách ở xa vui lòng tiến hành chuyển khoản trước hoặc đặt cọc trước. Nếu quý khách ở nội thành có thể áp dụng ship nhanh với chi phí 50k một lần ship.
Tài liệu tham khảo
- Epiphyllum oxypetalum – Wikipedia tiếng Anh.
- Epiphyllum oxypetalum – Wikipedia tiếng Việt.
- Cây quỳnh – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác.
- Sự tích hoa Quỳnh – Truyện cổ tích Việt Nam.
- Hoa quỳnh: Ý nghĩa, cách trồng và chăm sóc tốt nhất – eva.vn.