Cây giống long não

Cây long não hay cảo hương, băng phiến, dã hương, mai hoa não, tên tiếng Anh là camphor tree, camphorwood, camphor laurel (danh pháp khoa học là Cinnamomum camphora (L.) Sieb.) là một loài cây thuộc họ Long não Lauracaeae. Cây này có nguồn gốc từ Trung Quốc, phía nam sông Dương Tử, Đài Loan, miền nam Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ và Việt Nam, hiện đã được du nhập sang nhiều quốc gia khác.

Long não (camphor) là tinh thể không màu mùi thơm đặc biệt cất từ lá, gỗ hoặc rễ cây long não. Có khi đóng thành bánh.

Mô tả cây long não

Cây long não – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi (đã sửa chính tả):

Cây to cao 10 – 15m hay hơn tới 40 – 50m, đường kính thân có thể đạt hơn 2m, cành thưa nhẵn, lá mọc so le, hình bầu dục, gân chính nổi rõ, hai bên có gân phụ nổi, tại góc gân phụ và gân chính có một hạch tuyến nổi, bóng; cuống lá dài 2,5 – 3,5cm. Hoa nhỏ, mọc thành chùy ở kẽ lá, ngắn hơn lá. Quả hình cầu, to bằng hạt tiêu, phía dưới có cuống nhỏ hình chén.

Tất cả các bộ phận của cây đều mang những tế bào chứa tinh dầu.

Tuy nhiên có cây cho long não đặc, có cây chỉ cho tinh dầu lỏng. Việc phân biệt hai cây long não cho long não đặc và cây long não chỉ cho tinh dầu rất khó nếu chỉ căn cứ vào hình thái thực vật. Hạt của cùng một cây cho long não đặc, khi trồng lại cho những cây cho long não đặc và những cây chỉ cho tinh dầu, giống như hạt của cùng một cây đu đủ cái khi trồng có thể cho khi thì là cây đu đủ đực khi thi là cây đu đủ cái.

Cây long não – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Cây gỗ, cao 10 – 15 m. Vỏ thân nứt nẻ, màu xám nâu. Lá mọc so le, phiến dai, dài 5 – 9cm, rộng 3,5 – 5cm, gốc thuôn, đầu kéo dài thành mũi nhọn ngắn, mặt trên xanh sẫm bóng, mặt dưới nhạt, 3 gân tỏa từ gốc, ở góc trên gân chính và gân bên có một tuyến nhỏ; cuống nhẵn; lá vò ra có mùi long não.

Cụm hoa mọc ở kẽ lá và đầu cành thành chùy ngắn hơn lá; lá bắc hẹp, dài và có lông; hoa nhỏ, lưỡng tính, màu vàng lục; bao hoa có ống ngắn, gồm 5 thùy hẹp, có lông ở mặt trong, nhị 9, đính trên một vòng gồ lên, 6 cái ngoài không có tuyến, 3 cái trong có tuyến ở gốc chỉ nhị, nhị lép 3; bầu hình trứng, nhẵn. Quả mọng, hình cầu, khi chín màu đen, nhẵn bóng.

Mùa hoa: tháng 5 – 6; mùa quả: tháng 8 – 9.

Thông tin thêm

1. Phân bố và sinh thái

Cây long não – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi (đã sửa chính tả):

Cây long não được trồng tại nhiều tỉnh ở miền Bắc nước ta như Hà Giang, Tuyên Quang, Vĩnh Phú, Phú Thọ, Cao Bằng, Lạng Sơn. Ngay tại nhiều đường phố Hà Nội cũng trồng để lấy bóng mát. Người ta cho rằng vốn dĩ cây này không có ở Việt Nam, vì không thấy nó mọc ở rừng. Những cây thấy mọc ở rừng và có mùi gần như long não thuộc những loài như Cinnamomum parthenoxylon (rè hương – vù hương), C. balansae, C. ilicioides (gù hương), C. simondii … Hiện nay ta đã bắt đầu khai thác long não ở các tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai.

Nhưng long não mọc nhiều nhất tại Nhật Bản, Trung Quốc. Người ta cất gỗ, rễ, lá cây long não, để lấy tinh dầu và tinh thể long não. Đôi khi dùng một ít gỗ hay lá, cành để cho vào nổi nước xông chữa cảm cúm.

Cây long não – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Chi Cinnamomum Blume có khoảng 270 loài trên thế giới đều là cây gỗ, phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và á nhiệt đới, nhất là ở châu Á và châu Đại Dương. Ở Việt Nam, có 42 loài. Long não có nguồn gốc ở Nhật Bản và Trung Quốc; hiện được trồng rộng rãi ở nhiều nước trong vùng nhiệt đới và á nhiệt đới châu Á, như Việt Nam, Lào, Ấn Độ, Philippines, Indonesia, Malaysia, Sri Lanka, và cả Australia để lấy gỗ, làm cây bóng mát và cất tinh dầu làm thuốc.

Ở Việt Nam, long não được trồng từ lâu đời. Tuy nhiên, đến giữa thế kỷ 19, người Pháp mới tiến hành trồng nhiều cây này ở các đô thị, xung quanh các dinh thự. Ở Ba Vì, cây được trồng thành rừng. Ở thị xã Lạng Sơn, Cao Bằng, Lai Châu, vẫn còn những cây long não lớn, ước tính đến trên 100 năm tuổi. Ở Đài Loan và Nhật Bản có những cây long não có tuổi thọ từ 1200 đến 1400 năm (PROSEA. No 19, Essential – Oil Planis, 1999: 76).

Long não là loại cây gỗ lớn, ưa khí hậu nóng và ẩm của vùng nhiệt đới hay á nhiệt đới. Cây sống được trên nhiều loại đất, thường hơi rụng lá vào cuối mùa đông và đầu mùa xuân; lá non xuất hiện đồng loạt vào cuối mùa xuân. Cây ra hoa quả nhiều, quả chín vào mùa thu, sau khi rụng, có thể tồn tại 4 – 6 tháng mới nảy mầm. Long não còn có khả năng tái sinh cây chồi sau khi chặt. Cây chồi rễ và cành cũng là nguồn cây giống để trồng.

2. Thành phần hoá học

Cây long não – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi (đã sửa chính tả):

Thành phần chủ yếu của gỗ, lá và rễ long não là tinh dầu và long não tinh thể. Tùy theo tuổi cây, hàm lượng tinh dầu và long não tinh thể thay đổi.

Long não thiên nhiên, có tinh thể màu trắng, mùi thơm đặc biệt, vị nóng ở nhiệt độ thường, long não thăng hoa được, ít tan trong nước, tan nhiều trong các dung môi hữu cơ (cồn, ete, chloroform), quay phải + 43^o. Tính chất long não là một xeton.

Tinh dầu long não cất phân đoạn sẽ được tính dầu long não trắng (dùng chế xineola), tinh dầu long não đỏ (chứa safrole, carvacrol), tinh dầu long não xanh (chứa cadinene, camphorene, azulene).

Cây long não – Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam – Đỗ Tất Lợi (đã sửa chính tả):

Toàn cây long não chứa tinh dầu. Dựa vào thành phần chủ yếu có trong tinh dầu, người ta phân chia long não thành những nhóm khác nhau.

Shi Wanyang He Wei, Wen Guang Yu chia thành 5 nhóm là: Nhóm camphor, nhóm linalool, nhóm cineol, nhóm isonerolidol và nhóm borneol (CA. 102, 1990, 115750t).

Phạm Văn Khiển – Nguyễn Xuân Dũng – Vũ Ngọc Lộ, lại chia thành ó nhóm như sau:

Nhóm 1: Thành phần chính trong tinh dầu của tất cả các bộ phận của cây là camphor.

Nhóm 2: Thành phần chính của tinh dầu gỗ, thân và cành là camphor, còn tinh dầu lá, hoa lại chứa các sesquiterpene.

Nhóm 3: Thành phần chính trong tinh dầu gỗ thân, cành là hỗn hợp camphor-cineol, trong tinh dầu lá, hoa là sesquiterpene.

Nhóm 4: Thành phần chính trong tinh dầu gỗ, thân, cành là hỗn hợp camphor-cineol, trong đó tỷ lệ cineol cao hơn. Tinh dầu lá, hoa chứa cineol.

Nhóm 5: Thành phần chính trong tinh dầu lá là linalool.

Nhóm 6: Thành phần chính trong tinh dầu lá là phellandrene.

Hàm lượng tinh dầu trong cây long não Việt Nam biến thiên rất lớn: 0,1 – 2,6% trong lá; 0,6 – 6,6% trong gỗ và 1,6 – 6,4% trong rễ.

Về thành phần hóa học, các mẫu tinh dầu Việt Nam cũng rất khác nhau tùy theo chemotype và địa điểm. Phân tích một số mẫu tinh dầu long não ở Hà Nội bằng kỹ thuật CGC và CGCMS. Vũ Văn Khiển đã tách được 24 hợp chất, trong đó thành phần có tỷ lệ cao là camphene, phellandrene, 1,8-cineol, camphor, terpinen-4-ol, α-terpineol, safrole, α-copaene, α-bergamotene, nerolidol. Tác giả cũng phân tích dầu quả long não và xác định được 49 hợp chất mà thành phần chính là safrole và 17 hợp chất khác từ tinh dầu lá có thành phần chính là phellandrene.

Trong cây long não, hàm lượng tinh dầu giảm dẫn từ thân chính đến cành cấp 1, cấp 2 và cấp 3. Hàm lượng tinh dầu và tỷ lệ camphor trong lá những cây long não 3 năm, 7 năm, 18 năm và những cây tái sinh đều cao hơn hàm lượng những chất này trong lá của cây 70 – 80 năm. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc trồng rừng long não để sản xuất camphor và tinh dầu từ lá.

Theo tài liệu nước ngoài, hàm lượng tinh dầu và thành phần các hợp chất trong tinh dầu long não cũng rất khác nhau. Long não ở nơi này thì cho thành phần là α-pinene, camphene, β-pinene, borneol, terpinen-4-ol, α-terpineol, β-terpineol, neral, gelanial eugenol, cis-methyl isoeugenol, α-farnesene, β-farnesene, caryophyllene, α-caryophyllene, β-cubebene, α-selinene, farnesal, nerolidol. Ở nơi khác, cây lại có thành phần là carvacrol, caryophyllene, bisabolene, α-camphorene, azulene, cadinene, elemene, nerolidol … (Trung dược Từ Hải III 1469, 1970, II, 1597).

Những nghiên cứu ở Ấn Độ cho thấy hàm lượng camphor trong long não bị ảnh hưởng cả về mặt di truyền lẫn các yếu tố di truyền. Những cây mọc từ hạt thu được từ những cây mẹ có hàm lượng camphor cao không phải luôn luôn là những cây long não cho camphor nhiều. Lá của những cây long não mọc trong bóng râm có hàm lượng camphor kém hơn những cây mọc ngoài sáng. Thời gian thu hái lá cùng ảnh hưởng đáng kể đến hàm lượng camphor. Ở Tây Phi, người ta nhận thấy hàm lượng camphor thấp sau thời kỳ mưa kéo dài hoặc không có nắng (The Wealth of India 1950, vol II, p.176).

Những sản phẩm phụ chủ yếu trong quá trình chưng cất camphor ở Nhật Bản và Đài Loan được mô tả như sau:

(1) Dầu trắng có độ sôi thấp hơn phần camphor chúa cineol, limonene và pinene.

(2) Dầu nâu thu được sau khi cất camphor chứa safrole, một lượng nhỏ terpineol và các sesquiterpene.

(3) Một phân đoạn terpineol.

(4) Dầu xanh là sản phẩm thu được bằng cách đun lửa trực tiếp phần nhựa còn lại, gồm các sesquiterpene alcol.

…

Nguyễn Xuân Dũng dã phân tích tinh dầu ở môi dưới loài long não Cinnamomum camphora var. linaloolifera Y.Fujita và phát hiện 17 thành phần, trong đó linalool là thành phần chính với tỷ lệ 91,1% (CA, 121, 1994. 1298799).

…

3. Tác dụng dược lý

Cây long não – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Long não bôi lên da có tác dung kích thích nhẹ: Dùng lực xoa mạnh có tác dụng gây đỏ da, xoa nhẹ lại có cảm giác mát lạnh như tinh dầu bạc hà. Long não còn có tác dụng gây tê tại chỗ. Đối với niêm mạc đường tiêu hóa, long não có tác dung kích thích, gây cảm giác dễ chịu ở vùng dạ dày, dùng liều lớn gây nôn mửa.

Đối với hệ thần kinh trung ương: Long não có tác dụng kích thích với liều lớn, thuốc tác động vào vùng vận động vỏ não và thân não, gây co giật. Với liều thường dùng, không có tác dụng rõ rệt đối với hô hấp; nếu hô hấp ở trạng thái ức chế mạnh, long não lại có tác dụng kích thích.

Đối với hệ tuần hoàn: Long não đã được sử dụng như một thuốc kích thích tim, có tác dụng trong trường hợp suy tuần hoàn hoặc suy tim cấp (có một số tác giả còn hoài nghi tác dụng này của long não). Thuốc không có tác dụng cường tim kiểu digitalis hoặc adrenalin. Trên cơ tim bình thường, thuốc không có tác dụng, chi khi tạo nên trạng thái suy tim, long não mới có tác dung kích thích. Đối với trung khu vận mạch, khi bị ức chế mạnh long não có tác dụng gây hưng phấn làm cho các mạch máu nội tạng co bóp, huyết áp tăng cao. Trong cơ thể động vật, long não tạo thành một chất chuyển hóa tan trong nước, có tác dụng cường tim rõ rệt, làm tăng huyết áp và kích thích hô hấp.

Chuyển hóa trong cơ thể: long não được hấp thu dễ dàng qua niêm mạc da và bắp thịt; uống cũng được hấp thu nhanh chóng; chuyển hóa ở gan và bài tiết qua nước tiểu.

Độc tính: Uống nhầm long não quá liều gây nên ngộ độc. Uống 0,2 – 1,0g gây đau đầu, chóng mặt, cảm giác nóng sốt, tinh thần bị kích thích, bồn chồn. Uống trên 2,0g thì thời gian đầu tạm thời yên tĩnh nhưng ngay sau đó có biểu hiện vỏ não bị kích thích, gây co giật cuối cùng suy hô hấp và có thể dẫn tới tử vong. Phương pháp cấp cứu ngộ độc là những biện pháp điều trị triệu chứng. Có tài liệu cho biết dùng long não bôi ngoài có trường hợp bị quá mẫn nghiêm trọng.

4. Cách trồng long não

Cây long não – Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam – Tập II – Đỗ Huy Bích cùng các tác giả khác (đã sửa chính tả):

Long não được trồng nhiều ở các tỉnh phía bắc từ Trung Bộ trở ra.

Trồng long não bằng hạt, gieo trong vườn ươm hoặc trong bầu, sau đó đánh cây con đi trồng. Hạt gieo vào tháng 2 – 3, đến mùa xuân năm sau, khi cây cao 0,5 – 1,5m đánh đi trồng. Hạt long não có thể bảo quản qua một năm vẫn mọc tốt. Khi trồng, đào hố có kích thước 50 x 50 x 50cm, bón lót 10 – 15kg phần chuồng rồi đặt cây, lấp đất và tưới nước. Khoảng cách trồng thường từ 7 đến 10 mét. Có nơi trồng dày hơn, khoảng 5 mét. Thời gian đầu, thỉnh thoảng làm cỏ, xới xáo, bón thêm phân, về sau không cần chăm sóc. Cây không có sâu bệnh đáng kể.

Gần đây, người ta phát hiện cây long não trồng bằng hạt bị phân ly khá lớn về mặt hóa học. Tinh dầu của những cây trồng từ hạt lấy từ cùng một cây mẹ có thành phần rất khác nhau. Cần nghiên cứu biện pháp nhân vô tính để có thành phần tinh dầu ổn định.

Công dụng chữa bệnh từ long não

Theo lý luận y học cổ truyền, long não có vị cay, tính nóng, vào 2 kinh tâm và tỳ, có tác dụng thông cùng, sát trùng, chỉ thống.

Lá long não phối hợp với lá thanh hao, lá khô, lá thông nấu nước tắm chữa lở loét. Rễ long não 20 – 40g, thái nhỏ, phơi khô sắc với 200ml nước còn 50ml uống trong ngày, chữa đau bụng, nôn mửa, tiêu hóa kém.

Bột long não được dùng trong y học hiện đại và y học cổ truyền là tinh thể long não lấy được từ gỗ, rễ và lá cây long não bằng phương pháp cất kéo hơi nước.

Y học hiện đại gọi bột long não là camphor và dùng dưới dạng thuốc tiêm và thuốc nước. Dạng thuốc tiêm có dầu long não 10 – 20% và dung dịch natri camphosulfonat được dùng với liều 0,05 – 0,2g làm thuốc kích thích trung khu hô hấp và trung khu vận mạch trong những trường hợp suy hô hấp, suy tuần hoàn hoặc ngộ độc các thuốc ức chế thần kinh trung ương như thuốc gây mê. Dạng long não nước 0,1% được dùng uống với liều 0,01 – 0,2g chữa đau bụng, nôn mửa, ăn không tiêu.

Cồn long não 10% là thuốc xoa bóp ngoài, có tác dụng tiêu viêm, sát khuẩn, giảm đau trong các bệnh đau khớp, đau cơ, viêm da mẩn ngứa, chân tay lạnh.

Còn y học cổ truyền dùng bột long não phối hợp với một số vị thuốc khác như sau:

Chữa viêm họng, ho, đờm khò khè: Bột long não 1,5g, phèn chua 7g, băng phiến đại bi 3g, tất cả tán nhỏ hòa tan trong một ít cồn rồi thêm nước ấm vừa đủ 30ml. Khi dùng lấy tăm bông tẩm thuốc bôi vào họng. Ngày vài lần.

Chữa hôi nách: Bột long não 0,4g, gừng sống 1 miếng. Giã nhỏ, trộn đều, lấy nước xoa vào nách. Ngày làm vài lần.

Ở Trung Quốc, long não được dùng trong những trường hợp sau:

Chữa đau răng: Long não 3g, chu sa 3g. Nghiền thành bột, xát vào chỗ răng đau.

Chữa đau nửa đầu: Long não 3g, băng phiến 3g, nghiền thành bột mịn, cuốn vào giấy, đốt cháy rồi hít khói vào mũi.

Ngoài ra, long não phối hợp với xạ hương chữa trúng phong, đột quỵ, tinh thần mê sảng, đau bụng nôn mửa.

Địa chỉ bán cây long não tại Hà Nội uy tín, chất lượng ?

Địa chỉ: Ngách 68/45, ngõ 68, đường Nguyễn Văn Linh, phường Long Biên, thành phố Hà Nội.

• Quý khách xin vui lòng liên hệ với Cây cảnh Hải Đăng để được các chuyên viên của chúng tôi tư vấn lựa chọn sản phẩm bầu giống long não phù hợp.
• Chúng tôi sẽ chụp ảnh sản phẩm cho quý khách nếu có yêu cầu.
• Chúng tôi sẽ kiểm tra kỹ hàng hóa đảm bảo chất lượng và đúng quy cách trước khi giao.
• Quý khách ở xa vui lòng tiến hành chuyển khoản trước hoặc đặt cọc trước. Nếu quý khách ở nội thành có thể áp dụng ship nhanh với chi phí 50k một lần ship.