Cách ươm trồng cây rau sắng từ hạt và từ hom – kỹ thuật trồng cây

Cách ươm trồng cây rau sắng sẽ được giới thiệu ngay dưới đây.

Lần lọc nội dung gần nhất: 17/12/2020.

Cây sắng hay cây mì chính, rau ngót rừng, rau ngót quế, lai cam ( Dao ), tắc sắng ( Mường ), pắc van ( Tày – Thái ) ( danh pháp khoa học Melientha suavis Pierre; đồng nghĩa Melientha acuminata Merr. ) là loài thực vật có hoa thuộc họ Rau sắng Opiliaceae; thường người ta sẽ thu hái lá non, đọt mầm hoặc chùm hoa của cây làm rau ăn.

Khác với đa phần các loại cây làm rau ăn trong văn hóa ẩm thực người Việt vốn là những loại cây nhỏ, thân bụi, loại thảo, cây sắng lại đứng tách biệt hẳn khi là cây thân gỗ ( loại mộc ) mọc tự nhiên trên núi, chủ yếu là những vách đá của núi đá vôi có cao độ khoảng 100 – 200 m trở lên so với mặt nước biển ở miền Bắc Việt Nam như Lào Cai, Hà Tây, Lạng Sơn, Quảng Ninh, thậm chí vẫn thấy cây xuất hiện tại các khu rừng già Trường Sơn, nhưng nếu xét về mật độ thì nơi có mật độ cao nhất lại là ở Vườn Quốc gia Xuân Sơn và vùng đệm của vườn quốc gia này thuộc tỉnh Phú Thọ. Thân cây to, cao, có khi lên tới hàng chục mét chiều cao và đường kính thân khoảng độ 20 – 30 cm, vì vậy muốn hái lá non thường người ta phải trèo lên cây để hái.

1. Gây trồng rau sắng từ hạt

– Nhận biết quả chín: Quả sắng chín có màu vàng. Mùa thu hái từ tháng 6 – 7.

– Xử lý trước khi gieo hạt: Quả chín thu hái trong thời gian ngắn, xát sạch vỏ, cùi, sạn đá, xử lý bệnh bằng cách ngâm trong thuốc tím KMnO₄ 0,5% trong 15 phút ở nhiệt độ 40 – 50^oC, sau đó rửa sạch thuốc tím và ủ vào cát sạch tỷ lệ 1 hạt 3 cát, thường xuyên giữ ẩm cho tới khi hạt nẩy mầm, kế đó mới đem gieo vào bầu.

2. Gây trồng rau sắng từ hom

Hom được lấy từ các chồi cấp 1 ở cây sắng mẹ sau khi thu hái phần chồi non làm rau. Hom giâm phải mập, khỏe, không bị sâu bệnh, sức sống tốt, khi chồi mới ở giai đoạn bánh tẻ mới tiến hành cắt làm hom giâm.

Cắt hom đem giâm thường là vào lúc tiết trời ấm áp ( với miền Trung từ tháng 3 – tháng 9 ), chiều dài hom từ 15 – 20cm; mỗi hom ít nhất mang 3 mắt lá; các lá tồn tại trên hom được cắt bớt ²/₃ diện tích lá, ngâm vào chậu nước; sau khi kết thúc giai đoạn cắt hom, tiến hành vớt hom ra, vẩy cho ráo nước sau đó chấm vào thuốc kích thích sinh trưởng IBA có nồng độ từ 500 – 750 ppm trước khi đem giâm vào bầu.

Chú ý:

+ Hom sắng được giâm sâu vào đất từ 3 – 4 cm, dùng tay ém chặt gốc hom. Để tỷ lệ thành công cao, các luống giâm hom cần có mái che mưa nắng, và hệ thống phun sương tự động.

+ Hỗn hợp đất đóng bầu cần được tơi xốp với tỉ lệ 70 % đất mùn + 30 % phân hoai mục, luống giâm cần được che bóng hoàn toàn cho đến lúc cây ra lá mầm, thường xuyên tưới ẩm, luống giâm phải thoát nước tốt. Sau 4 – 5 tháng giảm độ che bóng xuống còn 60 – 70%. Từ tháng 4 trở đi đảo cây tháng 1 lần. Định kỳ làm cỏ, phá váng, tưới bổ sung đạm, lân từ tháng thứ 3. Nếu có hiện tượng héo do nấm, phun Booc – đô nồng độ 1%/ngày/ lần cho tới khi dừng hẳn.

3. Trồng và chăm sóc cây rau sắng

Điều kiện gây trồng rau sắng: Trồng dưới tán rừng, phù hợp nhất là núi đá vôi, không nhất thiết phải phát dọn hết thực bì mà chỉ làm cục bộ, nếu có điều kiện tưới nước trên diện rộng thì càng tốt để tăng năng suất và điều chỉnh thời điểm thu hoạch. Có thể trồng phân tán hay áp dụng mô hình nông lâm kết hợp những nơi đất đủ ẩm, không chua, thoát nước tốt.

Tiêu chuẩn cây con: Cây con có chiều cao 25 – 30 cm, đường kính gốc 1,5 – 2,5 mm; hình dáng đẹp, lá bóng, không sâu bệnh.

Mật độ trồng: 2 x 2,5m hoặc 2 x 2m; hố trồng 40 x 40 x 40. Mỗi hố bón lót 3 – 5 kg phân chuồng và 50 g phân lân. Chọn thời tiết thích hợp và nén chặt đất khi trồng. Chú ý tạo độ che bóng cho cây rau sắng ở giai đoạn mới trồng.

Chăm sóc: Giai đoạn cây con cần duy trì độ che bóng 30 – 50 %, sau 2 – 3 năm thì giảm dần, tới năm thứ 4 – 5 thì có thể mở tán hoàn toàn cho cây trồng. Định kỳ làm cỏ, phát dây leo, bụi rậm làm ảnh hưởng tới sinh trưởng của cây sắng.