Quy trình trồng cây xạ đen sẽ được giới thiệu qua bài viết dưới đây.
Được biết cây xạ đen còn có tên gọi khác là cây bách giải, cây bạch vạn hoa, cây dây gối ( thuộc Chi đây gối ), cây đồng triều, thanh giang đằng hoặc cây ung thư ( dân tộc Mường, Việt nam ) ( danh pháp khoa học Celastrus hindsii Benth et Hook ) là loài thực vật có hoa thuộc họ Dây gối Celastraceae. Loài này được George Bentham miêu tả khoa học lần đầu tiên vào năm 1851.
Đặc điểm
Xạ đen thuộc loại dây leo thân gỗ nhỏ, mọc thành từng búi, rất dễ trồng. Thân cây dạng dây dài từ 3 – 10m. Cành tròn, lúc còn non thì có màu xám nhạt, không có lông, sau chuyển dần sang màu nâu, và có lông, về sau thì lại có màu xanh. Phiến lá hình bầu dục xoay ngược, thông thường sẽ có 7 cặp gân phụ, mép có răng tháp, mặt lá không xuất hiện lông, lá không rụng theo mùa, cuống lá dài khoảng 5 – 7mm. Chùm hoa ở ngọn hay mọc ở nách lá, dài 5 – 10 cm. Cuống hoa 2 – 4mm. Hoa mẫu 5. Cánh hoa trắng, Hoa cái bầu 3 ô. Quả nang hình trứng, dài cỡ 1 cm, nổ thành 3 mảnh. Hạt có áo hạt màu hồng. Cây ra hoa tháng 3 – 5, ra quả tháng 8 – 12.
Quy trình trồng cây xạ đen hiệu quả
1. Thời vụ và mật độ trồng
Thảo dược xạ đen có thể trồng quanh năm nhưng tốt nhất vẫn là vào vụ xuân và vụ thu. Vào vụ xuân, chọn trồng từ tháng 1- 4 hàng năm, vụ thu từ tháng 9 – 10 hàng năm. Trồng theo hàng, cây cách cây 1m, hàng cách hàng 80cm, mật độ trồng tối đa là 20.000 – 26.000 cây/ha.
2. Đất trồng
Đất trồng xạ đen có thể là đất đỏ bazan, đất thịt, đất cát pha tơi xốp, có độ ẩm trung bình và không được để ngập úng xảy ra. Người trồng cần chuẩn bị trước tiên là vườn ươm, luống ươm có chiều rộng 0,7m; rộng phủ bì 1m, dài 6 – 10m, tạo vòm hình bán nguyệt trên luống cao 90cm, phủ nilong hoặc lưới phản quang bên trên. Sau đó, người dân cho giá thể ( hỗn hợp 33% trấu, mùn cưa. 33% cát khô, 34% xơ dừa) vào luống ươm. Khi trồng kiểu đại trà, đất phải được cày bừa tơi xốp, lên luống cao khoảng 20 – 25 cm, rộng 50 cm. Nếu ở vùng đồi, người dân cần phải cuốc hố sâu 20 cm x 20cm cho 1 cây.
3. Hố trồng xạ đen
Hố trồng cần phải đào trước lúc trồng 10 – 15 ngày. Người trồng nên trộn lẫn tất cả lượng phân ở bên trên với lớp đất trên bề mặt. Tiếp đến cho xuống đáy hố, tiếp theo sau lấp đất.
4. Phân bón lót
Tính chung mỗi hecta cần được bón lót 10 – 15 tấn phân chuồng, 400 – 500 kg phân NPK, và bón kèm toàn bộ lượng phân lót. Phân cần được trộn đều với đất, tránh bón sát vào hom giống như thế sẽ làm chết hom. Vào năm đầu, cụ thể 6 tháng sau khi trồng, cây cần được bón thúc 100 kg urê mỗi hecta bằng cách rắc vào má luống rồi lấp kín.
5. Hai kỹ thuật trồng cây xạ đen
Với kỹ thuật trồng hiện nay, có 2 cách nhân giống cây xạ đen là giâm cành và gieo hạt giống.
♦ Giâm cành cây xạ đen: Nên chọn lựa những cành xạ đen khỏe mạnh, chiều cao từ 15 – 17 cm. Sau đó cho phần thân nhúng vào thuốc kích thích mọc rễ rồi bắt đầu cho vào bầu ươm đã chuẩn bị sẵn. Sau khi ươm giống cây khỏe, có thể tự sống ở môi trường mới thì tiến hành cho cành ra hố đã đào và bón phân cách đây 15 ngày. Dùng thêm mùn cưa, các loại cành khô tấp lên hố xạ đen mới trồng. Việc làm này giúp cây đảm bảo đất mát, ẩm ướt. Tưới nước hàng ngày để giữ ẩm.
♦ Gieo hạt giống cây xạ đen: Chọn ra hạt giống xạ đen chất lượng, sau đó ngâm trong nước ấm 2 phút. Tiếp tục cho ra ươm vào vào các luống. Đợi cây phát triển cứng cáp thì cho ra bầu. Dần dần tách cây ra rồi cho ra hố trồng như giâm cành.
6. Chăm sóc cây xạ đen
Vào năm đầu, 6 tháng sau thời điểm trồng, cây cần phải bón thúc 100 kg urê mỗi hecta bằng cách rắc vào má luống rồi lấp lên.
Xạ đen rất ít sâu bệnh và không phải sử dụng thuốc bảo quản thực vật. Từ năm thứ 2 trở đi, người nông dân chỉ cần tỉa bớt cành trong tán để cây thoáng mát, giảm bớt sâu bệnh. Nên tỉa mỗi năm 2 đợt hồi tháng 4 và tháng 9. Còn mặt khác, cây rất cần được bón thúc vào mùa thu và được vun đất hoặc sử dụng rơm rạ phủ kín phân bón để cây có điều kiện tăng trưởng mạnh vào năm sau.